Waar komen we de denkwijze tegen?

24 oktober 2022

Duurzaamheid in de buitenwereld: het dagelijks leven

De term duurzaamheid wordt veelvuldig in allerlei contexten gebruikt. Er zijn dan ook meerdere definities in omloop. Als we het in dit stuk hebben over duurzaamheid gebruiken we de nog steeds gangbare definitie voor duurzaamheid, zoals deze in 1987 in het Brundtland-rapport is gegeven: "a development in which the needs of present generations are met, while leaving the possibilities intact for future generations to meet their own needs." Dit betekent dat we op een dusdanige manier gebruik maken van hulpbronnen uit onze omgeving dat er voldoende van die hulpbronnen overblijven voor de toekomstige generaties.

Je komt duurzaamheid op diverse plekken in de samenleving tegen:

  • Bedrijfsleven. Bedrijfsprocessen worden vaak onder de loep gelegd om te bezien hoe deze kunnen worden ingericht opdat er zo min mogelijk beslag wordt gelegd op natuurlijke (hulp)bronnen.
  • Maatschappelijke organisaties. Veel maatschappelijke organisaties hebben doelen die in- of expliciet streven naar een duurzame samenleving, denk bijvoorbeeld aan het behoud van biodiversiteit.
  • Overheden. De problemen in het kader van duurzaamheid zijn vaak problemen die allen aangaan omdat veel van de effecten in de publieke ruimte merkbaar zijn. Bovendien is ieders bijdrage aan de oplossing beperkt. Pas als het gedrag van velen verandert zal het effect merkbaar zijn. Dit vraagt om input van overheden op gemeentelijk, regionaal, nationaal en internationaal niveau.
  • Individu. Ieder individu legt beslag op bronnen bij de activiteiten die hij/zij ontplooit. Denk bijvoorbeeld aan het omgaan met afval, voedsel, energie of vervoersmiddelen.

Op school: in de verschillende vakken

Duurzaamheid vindt aansluiting zowel bij natuurwetenschappelijke als bij sociaal economische vakken. In de natuurwetenschappelijke vakken komt duurzaamheid vaak terug als context of als aanleiding voor het ontwikkelen van nieuwe wetenschappelijke kennis en technologie. Hieronder is een overzicht te vinden van lesinhouden bij duurzaamheid:

  • Scheikunde: cradle-to-cradle, productieprocessen, atoomeconomie, groene chemie, afvalverwerking, nieuwe materialen, kringlopen, waterzuivering, concentratie bepalingen
  • Natuurkunde: energie, elektriciteit, mobiliteit
  • Biologie: ecologisch redeneren, natuur en milieu, kringlopen, organisatie-niveaus, voedselweb, landbouw, klimaat
  • Techniek: procestechnologie, bouw, installatietechniek, energiesystemen
  • Fysische geografie: verdelingsvraagstukken, ruimte voor de rivier, klimaatverandering, relatie mens en leefomgeving, voedselproductie, watergebruik
  • Economie: schaarste, circulaire economie, maatschappelijk verantwoord ondernemen