In de media

Nederlandse leerlingen kunnen beter rekenen dan ze nu laten zien. Maar hoe krijg je ze zover? SLO probeert een steentje bij te dragen. Didactief sprak met leerplantonwikkelaar Marc van Zanten.

Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) biedt scholen extra mogelijkheden om vertragingen door de coronacrisis in te halen en achterstanden bij leerlingen op de langere termijn te voorkomen. Maar hoe bepalen schoolleiders en leraren de juiste interventies? ‘Kijk of er sprake is van achterstanden of vertraging en durf vervolgens keuzes te maken in het curriculum’ is de kern van het advies van SLO. Om scholen en leraren bij passende keuzes voor hun school en hun leerlingen te ondersteunen, heeft SLO haar handreikingen en relevante tools gebundeld op www.slo.nl/npo.

“Scholen hebben al sinds 2006 de verplichting om in het curriculum aandacht te geven aan aspecten van burgerschap. Nu de burgerschapsopdracht aan scholen verduidelijkt wordt, zullen zij echt een stevige plek in hun onderwijsprogramma moeten inruimen.” SLO’ers Alderik Visser en Coen Gelinck zijn blij met de aanscherping. Beiden stonden jarenlang voor de klas en zijn nauw betrokken bij de curriculumontwikkeling voor burgerschapsonderwijs.

Burgerschapsonderwijs op basisscholen wordt minder vrijblijvend, als het aan de overheid ligt. Het nieuwe wetsvoorstel wil dat scholen burgerschap planmatig in hun lesaanbod verwerken. "Daarbij gaat het om een versterking van het burgerschapsonderwijs”, legt leerplanontwikkelaar Annette van der Laan uit. "Scholen doen al veel, maar nog niet allemaal even plan- en doelmatig." Er wordt ingezet op twee trajecten: aanscherping van de wet en een curriculumherziening.

Het gaat niet goed met het tekstbegrip van de Nederlandse middelbare scholier. Eén waarschijnlijke verklaring hiervoor is dat het Nederlandse leesonderwijs in het voortgezet onderwijs vanuit wetenschappelijk oogpunt nogal verouderd is. In dit tweede artikel van een tweeluik wordt de didactisch-inhoudelijke aanpak van leestaken in leergangen Nederlands geanalyseerd – een analyse die ook voor de leesles bij de moderne vreemde talen zeer relevant kan zijn. Moeten leerlingen niet eens wat anders doen dan steeds weer vragen beantwoorden bij één smaakvolle tijdschrifttekst?

"Er zijn veel goede initiatieven om lezen te bevorderen, maar van cruciaal belang voor goed leesonderwijs is een doorlopende leerlijn van po tot en met vo", stellen de taalexperts en curriculumontwikkelaars Joanneke Prenger en Gerdineke van Silfhout van SLO. "We moeten toe naar leesonderwijs dat kinderen en jongeren motiveert en aanzet tot diep geconcentreerd lezen, zodat ze de samenhang en de betekenis van een tekst ervaren. Een goede leesvaardigheid is immers essentieel voor persoonlijk leven, een succesvolle schoolcarrière en voor het functioneren in de maatschappij."

Bijna 20 procent van de Nederlandse leerlingen is onvoldoende financieel geletterd. Ze weten zich geen raad met phishing mail en hebben moeite met het lezen van een salarisstrook. Om hen voor te bereiden op een toekomst waarin zij weloverwogen financiële keuzes maken is het aanleren van financiële vaardigheden hard nodig. In deze special lees je bevindingen uit onderzoek en ervaringen met financiële educatie in het (voortgezet) onderwijs. Met in deze special een interview met Annette van der Laan over de vier themakaarten voor het praktijkonderwijs en vmbo bb/kb.

Een les over klimaatzones koppelen aan rekendoelen die gaan over het aflezen en vergelijken van tabellen en grafieken. Bij een geschiedenisles over onderduikers in de Tweede Wereldoorlog leerlingen een betoog laten schrijven over de vraag of er goed aan gedaan is de dagboeken van Anne Frank te publiceren. SLO en Kidsweek laten in een samenwerkingsproject zien hoe je samenhang tussen de verschillende vakken en leergebieden kunt versterken. ‘Als samenhang goed wordt vormgegeven, draagt dit bij aan betekenisvol leren. De betrokkenheid en motivatie van leerlingen kunnen dan toenemen’, stellen projectleiders Anne-Christien Tammes van SLO en Femke Ruiter van Kidsweek

Een volledig vernieuwd examenprogramma: als dat maar goed gaat. Dat dachten veel docenten toen in 2017 het nieuwe programma maatschappijwetenschappen een feit was. Docenten hielden hun adem in en moesten wennen aan de nieuwe structuur van concepten en contexten. Is het vak aantrekkelijker geworden en heeft het meer om het lijf dan voorheen? Kunnen de meeste docenten er mee uit de voeten en wat vinden de leerlingen zelf eigenlijk?

De doelen mondelinge taalvaardigheid – luisteren, spreken en gesprekken voeren – komen er in de onderwijspraktijk veelal bekaaid van af. Zo blijkt uit de peiling van de Inspectie van het Onderwijs in het basisonderwijs dat expliciete leerdoelen mondelinge taalvaardigheid relatief onbekend en niet leidend zijn. Een doordacht curriculum mondelinge taalvaardigheid biedt kansen om leerlingen te motiveren voor het schoolvak Nederlands.