Informatievaardigheden

Informatievaardigheden beslaan de volgende twee punten:

1. Informatie van anderen zoeken, beoordelen en gebruiken

Voorbeelden van activiteiten uit de kennisbasis:

Teksten van verschillende internetbronnen raadplegen over een bepaalde ziekte.
Reclame en andere productinformatie lezen van voedsel of een technisch product.
Recente artikelen in de media checken op de chemische taal.
De EHBO-gifwijzer raadplegen om te bepalen wat te doen ter voorkoming van ongelukken in huis.

Belangrijke aspecten van informatie zoeken en beoordelen zijn:

Geschikte zoektermen kiezen.
De deskundigheid en onpartijdigheid van een bron beoordelen.
Informatie kan misleiden door onder andere selectief presenteren/weglaten van gegevens, bijvoorbeeld ‘Dit product is vetarm’ (maar bevat wel veel suiker).
Informatie kan aanlokken of afschrikken met onduidelijke termen zoals ‘natuurlijk’, ‘straling’ of ‘chemisch’ (natuurlijke stoffen kunnen heel gevaarlijk zijn en er bestaan geen niet-chemische stoffen).

A. Zelf produceren van grafische weergaven en schema’s.
Voorbeelden van activiteiten uit de kennisbasis:

Een determinatietabel opstellen.
Bespreken hoe meetgegevens het beste weergegeven kunnen worden.
Een vergelijkingstabel maken waarin eigenschappen van materialen worden vergeleken.
Eigenschappen van een systeem weergeven in een werktekening of andere vorm.
Oorzaken en gevolgen van erosie weergeven in een schema.
Een kaart tekenen van een te inventariseren gebied.
Een concept map opstellen van de spijsvertering.

B. Interpreteren van grafische weergaven en schema’s
Voorbeelden van activiteiten uit de kennisbasis:

Een determinatietabel hanteren.
Uit een werktekening of andere weergave van een technisch systeem de eigenschappen van dat systeem kunnen aflezen.
Bespreken van in de media gepresenteerde grafieken over klimaatverandering.
Een schema van relaties in een ecosysteem bespreken.
Een kaart lezen.

Belangrijke aspecten van grafische weergaven en schema’s zijn:

Het heen en weer gaan tussen verschillende representaties kan een goede strategie zijn om tot dieper begrip te komen. Voorbeeld: grafische verbanden onderscheiden en in woorden beschrijven (bijv. naarmate x toeneemt, wordt y...) of andersom; een grafisch verband schetsen/voorspellen vanuit een woordelijke beschrijving. Hier ligt een belangrijke relatie met wiskundeonderwijs.
Legenda, bijschriften en schaal hanteren.
De betekenis van pijlen in schema’s moet duidelijk zijn (een pijl kan onder andere de volgende betekenissen hebben: oorzaak/gevolg van; veranderen in; onderdeel van; voorbeeld van, et cetera).
Elke weergave geeft maar een deel van de werkelijkheid weer (relatie met modellen).
Een schema kan een samenvatting zijn van de hoofdzaken.
Een schema kan gebruikt worden om veranderingen te voorspellen (bijv. in een voedselweb een organisme toevoegen of weghalen).