Inclusiever onderwijs

13 januari 2022

Wil je meer weten over inclusiever onderwijs en hoe je maatwerk kunt bieden aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? Deze themapagina helpt je verder op weg!

Inclusiever onderwijs

De Onderwijsraad (2020) stelt dat inclusiever onderwijs allereerst betekent dat leerlingen met een beperking de benodigde ondersteuning en toerusting krijgen om naar een reguliere school te kunnen. En in de tweede en derde plaats dat hun school dicht bij huis is en dat ze samen met leerlingen zonder een beperking onderwijs volgen. Het onderwijs past zich daarmee aan bij de onderwijsbehoefte van de leerlingen. De eventuele ondersteuning die een leerling nodig heeft, wordt zo veel mogelijk op de reguliere school georganiseerd. Er zijn diverse mogelijkheden wat betreft de organisatiestructuur van speciale onderwijszorg. Een voorbeeld hiervan is een constructie waarbij de reguliere klas als basis dient en de leerling in deeltijd naar een speciale klas gaat. Kijk ook eens bij ‘ervaringen uit de praktijk’ en op de website van het Platform Naar inclusiever onderwijs.

Actualiseren kerndoelen en inclusiever onderwijs

Als de kerndoelen geactualiseerd worden, zal het uitgangspunt zijn de kerndoelen zo te formuleren dat ze voor zoveel mogelijk leerlingen geschikt zijn.  Toch zullen er specificaties bij de reguliere kerndoelen nodig zijn, zodat ze ook relevant zijn voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Zeer moeilijk lerende leerlingen en meervoudig beperkte leerlingen hebben, net zoals nu het geval is, eigen kerndoelen nodig die meer gericht zijn op zelfredzaamheid. Naast deze kerndoelen zijn er alleen voor alle leerlingen in het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs leergebiedoverstijgende (leervoorwaardelijke) kerndoelen. Ze beschrijven doelen voor brede (persoons)vorming.

Maatwerkondersteuning

Ga of ben je al aan de slag met inclusiever onderwijs in jouw onderwijspraktijk? Kijk dan eens bij onze producten voor maatwerkondersteuning. SLO heeft uiteenlopende producten ontwikkeld, zoals de leerroutes van Passende perspectieven voor leerlingen die het referentieniveau taal/rekenen op 1F of 2F (op onderdelen) niet halen.

Ervaringen delen

Werk je op school aan inclusiever onderwijs en wil je ervaringen met ons delen? Dan horen we dit graag! We gebruiken je input bij het ontwikkelen van producten en bij de actualisering van de kerndoelen. Deze inbreng is van belang om tot een optimale set kerndoelen te komen en voor het ontwikkelen van producten voor maatwerkondersteuning. Ook met vragen rondom Inclusiever onderwijs kun je bij ons terecht. We denken graag met je mee. Mail ons: a.vanderlaan@slo.nl.

geselecteerde documenten en links

  • Trendanalyse (v)so (pdf, 1.3 MB)
    Deze publicatie gaat in op de ontwikkelingen en uitdagingen in het speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Voor de toekomst lijkt er een stip aan de horizon te zijn voor Inclusiever onderwijs. Wat houdt dit precies in? En welke invloed heeft dit op het landelijk en het schoolcurriculum?
  • Blog over Inclusiever onderwijs
    Inclusief. Een term die de meeste mensen zullen kennen van de btw. Of van product-aanbiedingen: ‘”Zonnebril, nu inclusief brillenkoker!” Het is je vast niet ontgaan dat de term ook van toepassing is op het onderwijs, namelijk bij inclusief (of inclusiever) onderwijs. SLO’er Iris Verbruggen schreef een blog over haar ervaringen rondom dit thema.
  • Webevent Inclusiever onderwijs
    Het webevent Inclusiever onderwijs neemt je mee in diverse gesprekken met experts en scholen. Wat is er nodig om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften een plek te geven in het (reguliere) onderwijs? Welke ambities hebben scholen daarin en wat is haalbaar in de praktijk? Wat zijn inclusieladders en hoe kunnen ze helpen bij het werken aan Inclusiever onderwijs? We spraken met experts en schoolleiders over deze vragen en dus wat er nodig is voor inclusiever onderwijs op sociaal, didactisch en organisatorisch gebied.
    Wil je weten wat er besproken is tijdens het webevent, dan kun je er ook voor kiezen om dit verslag te lezen. Duidelijk wordt dat het hebben van lef in ieder geval nodig is om aan de slag te gaan met Inclusiever onderwijs. Verder gaat het over de drie dimensies van inclusief onderwijs (organisatorische, sociale en didactische inclusie), rolmodellen, leren van elkaar, speciaal en regulier in één gebouw, omgaan met barrières en inclusievere kerndoelen.