Inspiratie voor jouw PTA

13 september 2021

Een goed PTA bevat een beperkt aantal afsluitende (summatieve) schoolexamentoetsen. In het PTA is duidelijk welke eindtermen en deeltaken uit het examenprogramma worden getoetst. Elke school kan daarin zijn eigen keuzes maken, gebaseerd op hun schoolexamenvisie. Hieronder lees je meer over vier varianten van een PTA voor lichamelijke opvoeding voor de havo.

Heb je als vaksectie een PTA dat je met andere scholen wilt delen? Of heb je vragen over je PTA, neem dan contact op met Jacob Nienhuis (j.nienhuis@slo.nl).

PTA-varianten

Op grond van het examenprogramma zijn er vier varianten van een PTA.

  1. PTA met participatie;
  2. PTA met toetsing van vaardigheden;
  3. PTA als examendossier;
  4. PTA als portfolio.

De overeenkomst tussen deze varianten is dat de participatie 'meetelt' bij alle varianten. In de voorbeelden is gekozen om alle onderdelen te laten meetellen. Het verschil is dat bij variant 2 de bewegings- en/of regelvaardigheden meetellen. Bij variant 3 telt het dossier mee en bij variant 4 zowel het dossier als het portfolio.

1    PTA met participatie

In de eerste variant 'PTA met participatie' wordt alleen per onderdeel beoordeeld of de leerling voldoende heeft geparticipeerd. Criteria zijn hierbij: inzet, werkhouding, omgang met klasgenoten en docent, houden aan afspraken. Aan de hand van deze criteria bepaalt de docent of het (eind)oordeel voldoende of goed is. Indien de participatie voor een bepaald onderdeel onvoldoende is, dan wordt de activiteit herkanst. Veelal vindt de herkansing van onvoldoende participatie van activiteiten uit havo 4 plaats in havo 5.

2    PTA als toetsing van vaardigheden

In deze variant wordt het (eind)oordeel voldoende of goed bepaald door de participatie, bewegings – en/of regelvaardigheden van de leerlingen. Volgens het inrichtingsbesluit kan een leerling niet met een onvoldoende worden beoordeeld als zijn participatie voldoende is. De bewegings- en/of regelvaardigheden gelden hierbij als criteria of een leerling voldoende of goed krijgt als (eind)oordeel.

3    PTA als dossier​

In de derde PTA-variant staan naast de participatie ook de instrumenten die de leerling in zijn dossier verzamelt. Het dossier geldt hier als bewijsvoering van afgesloten onderdelen. Voorbeelden van instrumenten zijn trainingsvoorbereiding, mijn duursportprofiel, mijn favoriete sporten. De docent bepaalt het (eind)oordeel aan de hand van de participatie en de kwaliteit van het dossier.

4    PTA als portfolio

In het 'PTA als portfolio' staat het sportkeuzeproces van de leerling centraal. Naast de participatie en het dossier worden de onderdelen en de periodes door de leerlingen zelf geëvalueerd. Bij deze zelfevaluatie gaat het steeds om de vraag hoe de leerlingen de lessenseries hebben ervaren qua sportkeuze en welke beoordeling zij zichzelf geven. Vervolgens bepaalt de docent aan de hand van de participatie, het dossier en de kwaliteit van de zelfevaluaties het (eind)oordeel. Het is deze variant die we ook met voorbeeldinstrumenten nader uitwerken in het deel over toetsen in het schoolexamen.