Communicatiecultuur en motivatie

Jongeren van nu hebben onderling duidelijk een andere communicatiecultuur dan die op school van hen verwacht wordt. Dat betekent niet direct dat leerlingen niet gemotiveerd zijn om goed te leren spellen, formuleren en lezen. Ze moeten wel leren de waarde daarvan in te zien.

Spellen en formuleren
Voor leerlingen is het niet zo belangrijk om verzorgde taal te gebruiken. Voor hen is het vooral zaak dat ze snel begrepen worden. Veel leerlingen zijn er goed in om berichten kort en handig vorm te geven. Hoe langer een SMS is, hoe duurder immers. En als je met vier mensen tegelijkertijd wilt chatten, is snelheid belangrijker dan netheid. Leerlingen doen op deze manier aan taalbeschouwing en verrijken het Nederlands met nieuwe afkortingen en woorden. Leerlingen hebben soms geen idee waarom ze moeten leren schrijven volgens allerlei regels. Dat moet hen verteld worden en vooral moeten ze het zelf ervaren.

Lezen
Het aanbod aan korte informatieve teksten, op internet en in veelgelezen bladen als Spits en Metro is groot. (Jeugd)romans hebben enorme concurrentie van games, televisie, chatten, films en muziek. Een lange tekst lezen (en daarover vragen beantwoorden) is in dat licht een hele opgave. Waarom het toch belangrijk is daar goed in te worden, zouden leerlingen moeten zien aan het soort opgaven dat ze op school krijgen.

Duidelijkheid: eisen en afspraken
Voor leerlingen, en zeker voor de minder gemotiveerde leerlingen, is duidelijkheid van belang. Dit betekent bij Nederlands: concrete eisen stellen aan het werk van leerlingen en bij alle vakken heldere en eenduidige afspraken over taalgebruik. Alle docenten zouden vanzelfsprekend het goede voorbeeld moeten geven wat betreft taalverzorging.