Meer op maat met Duits
Soms zie je als docent dat een leerling meer nodig heeft of meer aankan. Een leerling in je klas die Duits als moedertaal heeft ga je toch niet vermoeien met A2-doelen voor spreken? En wat als je je leerlingen niet alleen met de taal maar ook met de cultuur van het Duitstalig gebied wilt laten kennis maken, die wilt laten beleven? Er zijn verschillende manieren om je onderwijs beter af te stemmen op de behoeften van je leerlingen en je lessen Duits voor hen te verrijken. Soms kun je het zoeken in maatwerk en soms in extra uitdagende opdrachten.
De school van Peter Brusse, docent Duits, staat in Enschede. Daar spelen zij op in. De schoolleiding geeft docenten Duits de ruimte om het vak sterk neer te zetten. Peter werkt met zijn collega’s aan een nieuw programma.
Het aantal uren per week is voor alle klassen verdubbeld. Dat biedt kansen; we werken nu meer aan spreekvaardigheid en Landeskunde.
Peter Brusse
Ze doen niet meer van het zelfde; ze werken de helft van de tijd met een methode. De resterende tijd zetten ze in op meer spreekvaardigheid en cultuur, culturele overeenkomsten en verschillen. Op deze manier bereiden ze hun leerlingen voor op een omgeving die meer euregionaal wordt. Samenleven, werkgelegenheid en handel zijn daarbij belangrijke aspecten.
De ligging van de school in de nabijheid van de grens biedt unieke kansen om leerlingen op vanzelfsprekende wijze te leren omgaan met Duits. Niet alleen bij Peter, het aantal basisschoolleerlingen dat in de grensregio’s structureel Duits krijgt is ook groeiende. Hoe je dit op je school aanpakt en waar je ondersteuning kunt krijgen, lees je onder buurtaalonderwijs, navragen bij Machteld.
Meer op maat
Je moet heel wat in je mars hebben om als docent te differentiëren. Om te kunnen omgaan met de verschillende niveaus in de klas, maar ook om tegemoet te komen aan leerlingen die meer aankunnen dan andere. Als docent pas je instructie, leerstof, tempo en doelen zoveel mogelijk aan de wensen en behoeften van de individuele leerlingen aan. Dat is in een volle klas geen makkelijke taak. Digitale technologie kan wellicht uitkomst bieden. Maar differentiatie vraagt ook om een stevig ontwikkelde methodiek, bijvoorbeeld formatieve evaluatie. Als docent krijg je inzicht in de te bereiken beheersingsniveaus van je leerlingen en de daarbij behorende doelen. Dat inzicht is nodig om je leerlingen meer individueel te kunnen begeleiden op weg naar de gewenste resultaten.
In het onderwijs wordt tegenwoordig veelvuldig de term 'gepersonaliseerd leren' gehanteerd. Oftewel: het creëren van optimale leerprocessen die aansluiten op de persoonlijke kwaliteiten en individuele behoeften van leerlingen. Leerlingen werken op eigen wijze en in eigen tempo aan leerdoelen, passend bij hun eigen niveau en talenten. Per vak, leerdoel, leerinhoud of onderdeel krijgt de leerling afhankelijk van de eigen prestaties en voorkeuren een op hem of haar geënt programma. De website Leerplan in Beeld van SLO helpt je bij het houden van overzicht en het maken van keuzes voor het vak Duits.
Meer uitdaging
Veel scholen ondernemen initiatieven tot meer maatwerk, wat het Sectorakkoord VO (2015) mogelijk maakt. Zo kunnen leerlingen voor één of meer vakken op een hoger niveau uitstromen, zoals havoleerlingen die voor een vreemde taal op vwo-niveau presteren. In 2015 was het op één van de vijf scholen al mogelijk een vak af te ronden op een hoger niveau. Duits leent zich hier goed voor.
Een andere mogelijkheid is het aanbieden van verrijkende opdrachten. Met deze screeninglijst (pdf, 243 kB) voor de moderne vreemde talen kan je voor het vak Duits je lessen verrijken.
Kortom, er vindt een verschuiving plaats naar het zo goed mogelijk faciliteren van iedere leerling.
