Moderne vreemde talenonderwijs en ICT

25 juli 2023

ICT is niet meer weg te denken uit het moderne vreemde talenonderwijs. Het ondersteunt zowel het primair proces (leermiddelen, leeractiviteiten, taalportfolio's) als het organisatorische proces (elektronische leeromgevingen, hardware, verschillende applicaties als planners, meetinstrumenten, toetsapplicaties e.d.).

Hoe ICT rijk is jouw onderwijs?

Wil je jouw ICT vaardigheden scannen om erachter te komen waar je staat als het gaat om de competenties Leren en lesgeven met ICT? Doe dan deze test van Ixperium.

Online samen talen leren

Activiteiten die in het ‘echte leven' voorkomen kunnen een plaats krijgen in het talenonderwijs, waarbij ook de bijbehorende taalconventies geleerd worden. Te denken valt aan communiceren via platforms, samen online een tekst schrijven voor een wiki how to, communicatie met uitwisselscholen. Een mooi voorbeeld in dit verband komt uit Frankrijk: schoolklassen die via Twitter (Twitter@twictee) met elkaar communiceren en tegelijkertijd je spelling verbeteren. De leerlingen schrijven in tweetallen een berichtje. Deze berichtjes - die niet meer dan 140 tekens bevatten - worden vervolgens getwitterd. Leerlingen van een andere school gaan ermee aan de slag. Fouten worden verbeterd en terug getwitterd en ze schrijven zelf een volgend berichtje.

Samen online leren betekent meer aandacht voor nettiquette

Als je meer online met leerlingen samenwerkt, is het goed om ook stil te staan bij het bijbehorende nettiquette - cultuurgebonden beleefdheidsregels en omgangsvormen online. Deze taaltaak ligt dan voor de hand:

Taaltaak Nettiquete

Inleiding

Omdat we steeds vaker samen online leren, maken we met de klas ons eigen etiquette. Dat zijn de beleefdheidsregels en omgangsvormen die je elke dag gebruikt om rekening te houden met anderen. Je houdt de deur voor iemand open, je zegt dankjewel als je iets krijgt. Het zijn geen opgeschreven regels, meer een soort van afspraken die we met elkaar maken over wat je wel of niet doet of zegt in een bepaalde situatie. Ze bestaan ook voor het Internet. Het heet dan Nettiquete.

Opdracht

Geef je leerlingen, voordat ze hun eigen voorstel uitwerken, eerst de opdracht een aantal YouTube filmpjes te onderzoeken die gaan over nettiquette. Je vindt ze al snel online in de meeste vreemde talen.

Vraag ze vervolgens hun eigen voorstel uit te werken en in te dienen. Vergeet niet om ICT in te zetten bij de opbrengst van deze taaltaak zoals een (stop)motion video, een PowerPoint of een infomercial.

Maak tot slot op basis van alle input, met jouw klas een eigen Nettiquette.

Wil je weten hoe innovatief de inzet van ICT in jouw onderwijspraktijk is?

Kijk dan eens naar het SAMR model van Puentedura. Dat kan je helpen meer inzicht te krijgen in je didactische inzet van ICT. Het bestaat uit vier niveaus:

  1. Substitution; Inzet van ICT ter vervanging van een hulpmiddel zonder verandering in de didactiek.
  2. Augmentation; Inzet van ICT ter vervanging van een hulpmiddel, dat leidt tot een versterking van de gebruikte didactiek.
  3. Modification; Inzet van ICT ten behoeve van herontwerp van leertaken.
  4. Redefinition; Inzet van technologie voor het ontwerpen van leertaken die zonder technologie niet mogelijk zijn.

geselecteerde documenten

De volgende documenten helpen je verder op weg rond dit thema:

  • DigiTaal 
    Het internet staat vol met leuke gratis tools. Maar hoe kun je die digitale middelen effectief gebruiken? Wat voor werkvormen verzin je er om heen? Daarover meer in deze publicatie.
  • Wat weten we over ICT en … het leren van moderne vreemde talen?
    Deze publicatie is bedoeld voor docenten moderne vreemde talen, lesmateriaalontwikkelaars en opleiders. De hoofdvraag: 'Hoe kies, beoordeel of maak je digitaal leermateriaal waar leerlingen daadwerkelijk van leren?' is nog steeds relevant. Wat is leerzaam digitaal leermateriaal en hoe herken je het uit het almaar groeiende aanbod? De auteurs van dit boekje zijn experts op het gebied van het leren van vreemde talen met ICT. Ze geven een duidelijk antwoord: er bestaat niet zoiets als digitaal leermateriaal dat uit zichzelf leerzaam is, of leerzamer dan papieren methodes. De leerzaamheid van elk soort materiaal zit hem in de manier waarop je het gebruikt. En om te weten hoe je materiaal gebruikt, zul je moeten weten hoe leerlingen het beste leren. Je hebt dus didactische kennis nodig. Als je de ‘werkzame bestanddelen’ van leerzaam talenonderwijs kent, weet je ook of en hoe je hierbij ICT kunt inzetten.
  • Spreekvaardigheidsdidactiek en ICT
    In dit artikel beschrijven de auteurs een aantal mogelijkheden om ICT effectief in te zetten in de mvt-lessen. ‘Effectief’ omdat de voorwaarden voor taalverwerving beter worden gerealiseerd, of omdat er organisatorische voordelen ontstaan. Er is aandacht voor de mogelijkheid via ICT input in de vreemde taal aan te bieden en asynchrone en synchrone communicatie te realiseren. Ook automatische spraakherkenning en toetsing van spreekvaardigheid via de computer worden besproken. Ter verduidelijking gebruiken de auteurs voorbeelden en ervaringen uit het Nederlandse voortgezet onderwijs. Ze concluderen dat ICT zeker kan bijdragen aan betere ondersteuning van spreekvaardigheid, door meer mogelijkheden te bieden voor autonoom leren en interactie.