Visie op schrijfonderwijs

9 december 2019

Waaraan voldoet goed schrijfonderwijs?

Met welke doelen geef jij schrijfonderwijs aan jouw leerlingen? Zijn ze door jouw onderwijs voldoende in staat om in het Nederlands of in een vreemde taal (vaak Engels) schriftelijk te communiceren tijdens hun studie, werk en in het sociale leven? Dat bereiken vraagt om een heldere visie op schrijfonderwijs: waartoe dient schrijfonderwijs? Wat vinden jij en jouw vaksectie belangrijk dat leerlingen leren? En: hoe kunnen ze dat op school leren? Daarbij komt de vraag: In hoeverre is dat terug te zien in het PTA?

We zetten een aantal belangrijke kenmerken van goed schrijfonderwijs voor je op een rij.

  • Leraar én leerlingen kunnen benoemen waarom schrijfvaardigheid in Nederlands en Engels voor hen van belang is.
  • Leraren denken gezamenlijk na waarover leerlingen schrijven, met welk doel en met gebruik van welk medium. Ze halen hiervoor ook ideeën op bij leerlingen en evalueren de kwaliteit van hun schrijfonderwijs op gezette tijden.
  • Er is sprake van een doorlopende schrijfleerlijn, waarbij leerlingen regelmatig voor hen betekenisvolle teksten schrijven die opbouwen in complexiteit (van bekend naar onbekend publiek, van informeel naar formeel etc.).
  • Leerlingen leren door te observeren en door zelf te doen. Het leren schrijven en daadwerkelijk schrijven zijn van elkaar gescheiden, waardoor leerlingen leren van het voordoen.
  • Leerlingen leren van anderen; door samen te brainstormen, voorbeelden te analyseren, samen te schrijven, feedback te geven en te verwerken. Schrijven is een proces, dat doe je niet alleen.
  • Leraren denken na over duidelijke strategie-instructie, waarbij ze leerlingen helpen door schrijfstrategieën in stappen aan te leren en hen daarbij te begeleiden: brainstormen, ordenen, opbouw bepalen, schrijven, teruglezen, evalueren en redigeren.

Je kunt je leerlingen betrekken bij het vormgeven van je schrijfonderwijs door gezamenlijk een leerlingprofiel Nederlands (docx, 82 kB) en Engels (docx, 82 kB) te maken. Naar aanleiding daarvan kun je in gesprek gaan met je vaksectie over de wensen van de leerlingen en van jullie zelf en hoe zich dat vertaalt in jullie PTA (Nederlands (docx, 77 kB), MVT (docx, 171 kB)).