Contact met de beroepspraktijk

13 december 2019

Leerlingen bepalen hun studie- en beroepskeuze vooral door ervaringen die zij hebben opgedaan. Zij hebben een referentiekader nodig om te weten waarvoor zij kiezen.

Het is dan ook belangrijk dat loopbaanoriëntatie en -begeleiding de leerlingen laat kennismaken met de echte beroepspraktijk in elk van de sectoren: economie, groen, techniek en verzorging. Dat stelt hen in de gelegenheid ervaringen op te doen met verschillendsoortige beroepsgroepen. Ook met beroepsgroepen die misschien minder vanzelfsprekend zijn. Zij doen zo meer ervaringen op en krijgen zij completer beeld van hun wensen en behoeften.

Ideaal zou zijn als de oriëntatie in de vier sectoren in leerjaar drie deel uitmaakt van het curriculum. In het vierde leerjaar kunnen de leerlingen, afhankelijk van hun zekerheid over de wensen en behoeften, ervaringen opdoen binnen één sector dan wel met beroepsrollen binnen één beroepsgroep in verschillende beroepssituaties.

De leerlingen worden op deze wijze in staat gesteld deel te nemen aan allerlei maatschappelijke verbanden zonder volledig competent te zijn. 'Om de competentie van deelname te vergroten moet de technische vaardigheid en achterliggende kennis worden vergroot. De deelnemer dient in de eerste plaats betrokken te worden in de gang van zaken in typerende situaties, om zo te kunnen ervaren dat hij/zij wel graag zou willen meedoen, maar dat de juiste competenties nog ontbreken. Wanneer de betrokkenheid van de deelnemer op die manier tot een probleem voor hem/haar zelf wordt, ontstaat de motivatie om kennis en vaardigheden zich eigen te maken en om deel uit te maken van de wijze waarop men in de betrokken (beroeps)praktijk) werkt en met elkaar omgaat. (Boer, P. den, Mittendorff, K., Sjenitzer, T., 2005).

Het verblijf in de beroepspraktijk zal in belangrijke mate bestaan uit het meelopen met een vakman (shadowing). De leerling maakt zo kennis met de liefde die vakman voor zijn vak heeft.( Boer, P. den, Mittendorff, K., Sjenitzer, T., (2005).

Bij de oriëntatie gaat het er niet alleen om dat de leerlingen kennismaken met de kennis en vaardigheden die nodig zijn om het beroep technisch competent te kunnen beoefenen. 'In ieder beroep gaat het er evenzeer om dat je op een zodanige manier met collega’s, cliënten, managers weet om te gaan dat die je accepteren als lid van de beroepsgroep en van hun arbeidsorganisatie. Dat heeft dus niet alleen een technische, maar ook een menselijke kant.' (Janssen Noordman, Ameike M.B., Merriënboer, Jeroen J.G. van, 2002).

De ervaringen van de leerlingen met de beroepspraktijk zijn altijd verbonden met de specifieke situatie waarin die is opgedaan. Daarom is het goed leerlingen ervaringen op te laten doen in verschillende beroepssituaties en ze de gelegenheid te bieden hun persoonlijke ervaringen uit te wisselen met klasgenoten.