Programma's en doorlopende leerlijnen

7 december 2023

Hoe geef ik vorm aan LOB? Hoe kan ik het keuzeproces van de leerling ondersteunden? Kan ik een doorlopende leerlijn maken voor loopbaanoriëntatie? In welk jaar starten we daarmee en wat is dan de inhoud? Wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor LOB?

In de nieuwe structuur van de beroepsgerichte examenprogramma's loopt LOB als een rode draad door het examenprogramma dat bestaat uit een profielvak en vier keuzevakken. Concreet betekent het dat de leerling gestimuleerd wordt te oefenen met het maken van loopbaankeuzes. Leerlingen leren dat doordat zij oriënterende en realistische praktijkervaringen krijgen in het opleidingsveld, het beroepenveld en het maatschappelijk domein. Dit kan door leerlingen activiteiten uit te laten voeren binnen en buiten school én binnen en buiten het curriculum. Leerlingen reflecteren op de eigen kwaliteiten en motieven, het eigen handelen en de opgedane ervaringen.

De leerling leert op systematische wijze omgaan met de loopbaancompetenties:

  • Kwaliteitenreflectie: Wat kan ik en hoe weet ik dat?
  • Motievenreflectie: Waar ga en sta ik voor en waarom?
  • Werkexploratie: waar ben ik op mijn plek en waarom daar?
  • Loopbaansturing: Hoe bereik ik mijn doel en waarom zo?
  • Netwerken: Wie kan mij helpen en waarom die mensen

Bij een doorlopend programma voor LOB hebben leerlingen al vanaf leerjaar 1 de mogelijkheid hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen zodat zij een bewustere keuze kunnen maken van het vervolg van hun leerloopbaan. Het ontwerpen van een uitdagend LOB-programma vraagt om inspiratiebronnen met praktijkvoorbeelden. SLO heeft voor het vmbo diverse uitwerkingen gemaakt, variërend van scenario's tot doorlopende leerlijnen voor de verschillende leerwegen.

Geselecteerde Documenten

  • LOB: durf te verrassen (brochure) (pdf, 1.3 MB)
    Met bouwstenen voor het ontwikkelen van loopbaanoriënterende opdrachten is het mogelijk betekenisvolle activiteiten voor leerlingen te maken. Alle bouwstenen die relvant zijn voor een loopbaanoriënterende opdracht zijn bij elkaar gezet. Het betreft het doel, de werksoorten, de arbeidsgebieden, de locatie, de typering van de opdracht - meer oriënterend en/of meer verdiepend van aard - de reflectieve vaardigheden en de 'bewijzen'. Het ontwikkelen van een betekenisvolle LOB-activiteit start bij de ervaring van de leerling (reflectie). Daarna wordt het doel, de context en de inhoud bepaald. Door middel van reflectie geeft de leerling betekenis aan de ervaring en zet de volgende stap in het loopbaanproces.
  • Leerroutes voor LOB. De vmbo-scenario's uitgewerkt voor vier leerwegen (pdf, 195 kB)
    Elke school stelt zich bij Loopbaanoriëntatie- en begeleiding tot doel haar leerlingen op de juiste plek te krijgen. Om scholen hierbij te ondersteunen heeft SLO een aantal scenario's geschetst voor LOB. Per scenario is aangegeven wat het doel is voor LOB, en welke keuzes er op hoofdlijnen gemaakt kunnen worden.
  • Praktijknabije LOB werkt: effecten van vakgeïntegreerde LOB op het Corlaer College in Nijkerk (2013) (pdf, 1.2 MB)
    In het schooljaar 2011 – 2012 werkten derdejaars vmbo/tl-leerlingen van het Corlaer College in Nijkerk bij verschillende, onderling afgestemde vakken, op een praktische manier aan LOB. SLO onderzocht of deze werkwijze een bijdrage levert aan de doelen die aan loopbaanoriëntatie gesteld mogen worden. Deze publicatie beschrijft de opzet van het aangeboden programma en de (positieve) uitkomsten van het onderzoek, gelet op de toegenomen kennis bij leerlingen over hun beroepswens, en over sectoren en opleidingen.
  • Naar een programma voor vakgeïntegreerde praktijknabije LOB. In de bovenbouw van de theoretische leerweg (2011) Deze publicatie beschrijft een LOB-programma waarbij vakken samen een belangrijke rol spelen bij de invulling van LOB. Het programma is ontwikkeld voor leerjaar 3. Het ontwikkelde programma, het voorbeeldmateriaal en de opgedane ervaringen kunnen een inspiratiebron zijn voor schoolleiders en docenten van tl-afdelingen, die LOB een centrale plek willen geven in het vakonderwijs
  • Praktijknabije LOB in de theoretische leerweg (2008) (pdf, 1.6 MB)
    De ervaringen van vier scholen die met praktijknabije LOB aan de slag zijn gegaan, zijn vertaald in vier boeiende schoolvoorbeelden waarvan de kern is dat er verbindingen gelegd zijn tussen binnen- en buitenschools leren en tussen de leerling, zijn interesses, capaciteiten en ambities
  • Format voor het ontwikkelen van projecten (docx, 95 kB)
    Dit format kan gebruikt worden om een LOB-project voor leerlingen te ontwikkelen. Het bestaat uit twee delen: deel 1 bevat handreikingen voor de introductie van het project. Deel 2 bevat handreikingen voor het verder uitwerken van lesactiviteiten.
  • Doorlopend programma voor LOB in bb en kb (pdf, 126 kB)
    Handreiking bij het ontwikkelen van een doorlopend programma voor praktijknabije LOB in bb en kb. Het voorliggende programma is een voorbeelduitwerking en geeft op hoofdlijnen, de inhoud van een doorlopend en samenhangend programma weer. Met deze handreiking kun je jouw huidige LOB-programma toetsen op de kenmerken van praktijknabije LOB, of kun je keuzes maken voor de inhoudelijke inrichting van een programma praktijknabije LOB.
  • Doorlopend programma voor LOB in gl en tl (pdf, 127 kB)
    Handreiking bij het ontwikkelen van een doorlopend programma voor praktijknabije LOB in gl en tl. Het voorliggende programma is een voorbeelduitwerking en geeft op hoofdlijnen, de inhoud van een doorlopend en samenhangend programma weer. Met deze handreiking kunt je jouw huidige LOB-programma toetsen op de kenmerken van praktijknabije LOB, of kun je keuzes maken voor de inhoudelijke inrichting van een programma praktijknabije LOB.
  • Doorlopend programma praktijknabije LOB tl-havo-hbo (pdf, 143 kB)
    De tl heeft als belangrijke functie leerlingen voor te bereiden op doorstroom naar mbo of havo. In beide gevallen is er een doorlopend LOB-programma nodig. Het voorliggende schema is een hulpmiddel bij het ontwikkelen van een dergelijk doorlopend programma.