Beoordelen vaardigheden

1 februari 2022

Kritisch denken, fragmenten met vragen.

Onderstaande korte instructie-video’s zijn opgenomen op Thorbecke, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo, te Zwolle. De beelden zijn enerzijds bedoeld als inspiratie om te ontdekken wat de verschillende delen van de vaardigheden zijn. Anderzijds kunnen de beelden formatief ingezet worden om te evalueren op de aangeleerde vaardigheden.

De videofragmenten passen bij de uitgewerkte leerlijnen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Elk fragment is voorzien van een omschrijving en toelichting van welk onderdeel van de vaardigheid het fragment een voorbeeld is. Per fragment zijn er één of meerdere vragen opgenomen die docenten kunnen stellen aan leerlingen, of leerlingen aan zichzelf en elkaar.

Analyseren

De leerling:

  • kan benodigde informatie verwerven, ordenen en structureren
  • kan gevonden informatie beoordelen op bruikbaarheid, betrouwbaarheid en representativiteit
  • kan betekenisvolle vragen stellen

Voorbeeld

Een voorbeeld van het ordenen van informatie en het beoordelen op  bruikbaarheid.

In dit fragment zie je twee leerlingen die de gevonden informatie ordenen en zoeken naar de beste oplossing voor hun ontwerpopdracht. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

  • Welke manieren zijn er om aan bruikbare informatie te komen?
  • Op welke manier kunnen leerlingen bepalen welke informatie ze kiezen voor hun ontwerp

Houding

De leerling:

  • heeft een onderzoekende houding
  • wil goed geïnformeerd zijn
  • heeft vertrouwen in het eigen vermogen tot redeneren
  • staat open voor verschillende wereldbeelden
  • accepteert dat iemand een andere mening kan hebben
  • gaat respectvol om met de mening van anderen
  • is zich bewust van mogelijke persoonlijke vooroordelen
  • is zorgvuldig in oordelen
  • Is bereid om eigen zienswijzen te heroverwegen of te herzien

Voorbeeld 1

Een voorbeeld van leerlingen die goed geïnformeerd willen zijn en een onderzoekende houding hebben.

In dit fragment zie je twee leerlingen die vragen hebben voorbereid tijdens een presentatie over een zelfvoorzienend huis. Vraag die je daarbij kunt stellen is:

  • Wat vind je van de reactie van de leraar dat de leerlingen zelf het antwoord op moeten zoeken?

Voorbeeld 2

Een voorbeeld van een leerling die aandachtig luistert.

In dit fragment zie je een leerling die aandachtig luistert naar wat er wordt uitgelegd over het zelfvoorzienende huis. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

  • Wat zijn de voordelen van een kritisch onderzoekende houding bij het uitvoeren van een (grote) opdracht?
  • En welke nadelen zijn er?