Leermaterialen
Je kunt zelf thema's voor wereldoriëntatie samenstellen en uitwerken, maar (daarbij) ook gebruikmaken van bestaande methoden en onderwijsconcepten. Hieronder vind je een overzicht van verschillende typen:
- (volledig) geïntegreerde methoden
- afzonderlijke (te combineren) methoden
- onderwijsconcepten (methodieken)
Alles-in-1
po 4-8
Methode voor thematisch, samenhangend onderwijs met projectthema's voor de vakgebieden aardrijkskunde, geschiedenis, techniek, cultuur en natuur. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan taal en lezen, Engels, burgerschap en expressievakken.
Groep 4 (voorloper): vijf projecten. Groep 5 t/m 8: twintig projecten. Met aansluitende taalinstructielijn: Alles-Apart; een Leerlijn programmeren en interactieve modules en ondersteunende materialen in Alles-in-1 Online.
www.alles-in-1.org
Argus Clou
(Malmberg)
po 3-8
Drie methoden voor de zaakvakken: aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en techniek. Methoden zijn afzonderlijk of in combinatie te gebruiken door zelfde opbouw, organisatie en didactiek. Groep 3-4 (voorloper): tien lessen per groep per vak. Groep 5 t/m 8: dertig lessen per groep per vak. Met digibordsoftware.
www.malmberg.nl/basisonderwijs/methodes/zaakvakken/argus-clou.htm
De Blauwe Planeet, Speurtocht, NatuNiek
(ThiemeMeulenhoff)
po 3-8
Drie lesmethodes voor respectievelijk: aardrijkskunde, geschiedenis, natuur en techniek.
https://www.thiememeulenhoff.nl/primair-onderwijs/aardrijkskunde/de-blauwe-planeet
https://www.thiememeulenhoff.nl/primair-onderwijs/geschiedenis/speurtocht
https://www.thiememeulenhoff.nl/primair-onderwijs/natuur-en-techniek/natuniek
Blink Wereld
po 1-8
Blink Wereld biedt flexibel inzetbaar lesmateriaal met keuze uit twee pakketten:
- Thema’s per vak (aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek) van ongeveer 5 lessen waarbij je middels geleid onderzoek de diepte in gaat.
- Grotere thema’s waarbij de kinderen veel ruimte krijgen voor eigen onderzoek en waarin de zaakvakken en burgerschap zijn geïntegreerd.
Ook kun je zelf een pakket samenstellen uit de thema’s. Naast deze twee pakketten is er ook toegang tot extra lesmateriaal zoals projectthema’s, plusopdrachten en TopoMaster zodat je zelf kunt beslissen wat je wanneer inzet.
www.blink.nl/blink-wereld/
Code D
(Zwijsen)
po 5-8
Methode wereldoriëntatie met kennis én vaardigheden verdeeld over twee domeinen: Mens & maatschappij (5 thema's) en Mens & natuur (5 thema's). Burgerschap is geïntegreerd. Twee keer per week een les van 60 minuten waarbij leerlingen les krijgen uit een werkboek (jeugdtijdschrift), met kijk- en denkopdrachten. Voor de leerkracht is er per thema 'De Doris', een magazine met achtergrondinformatie en inspiratie bij iedere les. Met leerkrachtsoftware en oefensoftware Topotour (schooljaar '24-'25).
https://www.zwijsen.nl/lesmethodes/code-d/
Da Vinci
po 1-8
Thematisch werken vanuit wereldverkenning. Dertig thema’s in een doorlopende leerlijn voor groep 1-8. In de thema’s zijn de kerndoelen OJW, vensters uit de Canon van de Nederlandse geschiedenis, 21e-eeuwse vaardigheden, burgerschap, filosofie, levensbeschouwing, techniek en wetenschap verwerkt. Naast wereldverkenning zijn ook leerlijnen voor taal, kunst en levenskunst ontwikkeld. En een geïntegreerde leerlijn CT (computational thinking).
www.davinciacademie.nl/wereldorientatie
Expeditie wereld
(Exova)
po 1-8
Methodiek voor wereldoriëntatie en digitale geletterdheid voor groep 1 t/m 8. Het aanbod kan zowel zaakgericht vanuit de domeinen van wereldoriëntatie (leerlijnen voor aardrijkskunde, geschiedenis, natuur & techniek, mens & samenleving) als thematisch worden ingezet. Daarnaast is het mogelijk om te werken vanuit ‘De 17 doelen die je deelt’ van UNESCO. Op maat te maken door leeractiviteiten uit de EXOVA-database of eigen lessen. De cirkel van onderzoekend leren is verweven in de leeractiviteiten.
www.exova.nl/expeditie-wereld
Faqta
po 1-8
Faqta biedt een compleet middagprogramma voor groep 1 t/m 8. De Faqta aanpak bestaat uit geïntegreerde thema’s waarbij extra verdieping mogelijk is en de leerlingen onderzoekend en ontwerpend hun kennis verwerken. Kennis doen ze op door middel van korte video’s en interactieve vragen. Hun 21e-eeuwse vaardigheden trainen ze aan de hand van opdrachten uit de Doeboeken. Met behulp van de speelomgeving maken leerlingen op eigen niveau en tempo de stap van kennis naar vaardigheden. Faqta kan ook als los programma voor wereldoriëntatie, burgerschap, topografie, digitale geletterdheid of talentontwikkeling worden ingezet.
www.faqta.nl
GO! Geïntegreerd Onderwijs
po 1-8
Thematische digitale leeromgeving waar wereldoriëntatie, burgerschap, digitale geletterdheid, wetenschap, natuur en techniek, filosofie, kunst en cultuur in samenhang worden aangeboden. Activerende didactiek op basis van onderzoekend en ontdekkend leren. Schoolbrede thema’s zoals: De aarde, Vieren en herdenken, Uitvindingen en ontdekkingen. Per thema: leerpaden, onderzoeksvragen, opdrachten, eindproducten en leerdoelen. Voor groep 1-2 aparte leerpaden: Het jonge kind.
www.geintegreerd-onderwijs.nl
Ik Ontwikkel
Een eigenwijze ondersteunende leerling ontwikkel systematiek
po 1-8
Methode-onafhankelijk werken vanuit leerlijnen. Verbinden van vakken, inhouden, (kern-)doelen, activiteiten, mensen, vaardigheden en binnen- en buitenschools leren. De kerndoelen zijn verbonden in vijf kernactiviteiten:
1. Stevige basis (leef- en leervaardigheden)
2. Taal (lezen, luisteren, schrijven en spreken)
3. Wereldwijs (OJW, kunstzinnige oriëntatie, Engels en digitale geletterdheid)
4. Rekenen & wiskunde
5. Bewegen (winter 22-23).
Borden (padlets) vormen de basis waarmee scholen thematisch onderwijs, vanuit leerlijnen, kunnen vormgeven. Indeling in onder-, midden- en bovenbouw. De doelen zijn geformuleerd als 'IK-doelen'. Er is ook een app waarmee de ontwikkeling van leerlingen in beeld kan worden gebracht.
Burgerschap komt aan de orde bij Wereldwijs in het domein Samenleven met thema's als: allemaal anders, waar geloof ik in, wie is de baas?
www.ikontwikkel.com
IPC, International Primary Curriculum
(Great Learning Nederland BV)
po 3-8
Digitaal curriculum en onderwijsconcept dat werkt vanuit leerdoelen en thema's (units). Een IPC-unit is een overkoepelend thema waarin alle zaak- en creatieve vakken aan bod komen. De vakken staan bij IPC niet op zichzelf, maar zijn met elkaar verbonden. Leerlingen leren verbanden zien tussen de vakken, nemen actiever deel aan het onderwijs en leren denken vanuit verschillende invalshoeken. Units hebben een vaste structuur: startpunt, kennisoogst, uitleg thema, onderzoeksactiviteit, verwerkingsactiviteit, afsluiting. Elke unit besteedt ook aandacht aan ‘International mindedness’.
www.ipc-nederland.nl
Jeelo, JE Eigen LeerOmgeving
po 1-8
Jeelo biedt twaalf schoolbrede projecten over maatschappelijk relevante onderwerpen zoals: omgaan met elkaar, omgaan met geld, leren voor later. Het biedt methodevervangende content voor wereldoriëntatie-breed en voor taal voor groep 1 tot en met 8. Overzicht van ontwikkellijnen en content. Rekenen en Engels is in ontwikkeling. De content wordt jaarlijks aangevuld en geactualiseerd.
www.jeelo.nl
JuniorLab en KleuterLab
(Het kleine avontuur)
po 1-3, po 4-8
Methodiek voor onderzoekend leren in combinatie met wereldoriëntatie en ‘leren leren’.
Juniorlab: Twee toolkits (groep 4-6 en groep 6-8) met onderzoekskaarten en extra kaarten. Opbouw per kaart: inleiding (een samenvatting van een tijdsperiode of onderwerp); zoekwoorden (kernbegrippen) voor verder onderzoek en het vinden van informatie; enkele leervragen (onderzoeksvraag, of leerlingen zelf laten bedenken); een aantal creatieve verwerkingsvormen. Domeinen: Tijd, Ruimte, Natuur en Techniek en Mens en Samenleving.
KleuterLab: Toolkit onderzoekend leren, 50 thematische onderzoekskaarten voor groep 1-3.
Voor peuters is er PeuterLab: Toolkit ontdekkend leren met 50 ontdekkaarten.
www.hetkleineavontuur.nl/juniorlab/
Kidsweek in de klas
po 5-8
Digitale methode waarbij leerlingen aan de hand van actuele artikelen uit Kidsweek en SamSam aan de slag gaan met geïntegreerde opdrachten voor wereldoriëntatie, taal en burgerschap. Tien keer per jaar is er een burgerschapsthemanummer. Tijdens de lessen lezen ze rijke teksten, vergroten ze hun taalontwikkeling én leren ze over de wereld. Actuele thema’s: van aardbevingen en vulkaanuitbarstingen tot discriminatie en politiek. Er is een archief waarin de lessen thematisch worden aangeboden of dat als inspiratiebron geraadpleegd kan worden. Lesmateriaal op twee niveaus: voor groep 5/6 en voor groep 7/8. Lesopbouw: instructie, digibordles, verdiepende tekst, verwerkingsopdrachten, afsluitende quiz.
www.kidsweekindeklas.nl
Leskracht: Kleuterstof, Regenboog wereldkist en Spectrumbox
(Leskracht)
po 1-3, po 4-6, po 6-8
Leeromgevingen voor thematische W&T aanpak voor wereldoriëntatie en taal. Onderzoekend en ontwerpend leren. Schoolbreed werken aan dezelfde thema’s voor alle vier domeinen (Mens & samenleving, Ruimte, Tijd, Natuur & techniek) en geïntegreerd daarbij aan digitale geletterdheid, beeldende vorming, drama en taal (m.u.v. spelling). Daarbij kan ook gebruik gemaakt worden van de Biebbox. Met de basismodule van deze digitale bibliotheek beschikken leerkrachten en leerlingen van groep 1-8 over een rijke verzameling aan wereldoriëntatie-bronnen: prentenboeken, teksten, praatplaten, woordkaarten, films, werkbladen, liedjes, opdrachten en educatieve games.
www.leskracht.nl
Maakkunde
(Nemo)
po 1-8
Methode (gratis lesmateriaal en digibordlessen) voor wetenschap en technologie bestaande uit tien thema's: geluid, elektriciteit, evenwicht, satellieten, drijven & zinken, irrigatie, krachten, chemie, inhoudsmaten, isolatie. Per thema twee modules: één voor groep 1-4 en één voor groep 5-8. Per module vier lessen op basis van onderzoekend en ontwerpend leren en 21e-eeuwse vaardigheden.
www.maakkunde.nl
Naut, Meander, Brandaan - 2e editie
(Malmberg)
po 3-8
Integrale methode voor aardrijkskunde, geschiedenis en natuur en techniek. Kies voor een vakgerichte thematische aanpak of geïntegreerde aanpak waarbij de vakken verbonden worden met acht wereldoriëntatiethema’s. Groep 3-4 geïntegreerd: Naut-Meander-Brandaan. Met leerlijn 21e-eeuwse vaardigheden.
www.malmberg.nl/basisonderwijs/methodes/zaakvakken/naut-meander-brandaan.htm
Noordwijkse methode
po 1-8
Methodiek met basisvakken in de eigen groep in de ochtend (met eigen leerkracht) en vakateliers (aan de hand van een overkoepelend schoolbreed thema) in de middag. Er zijn vakateliers voor: Wereldoriëntatie (geschiedenis, aardrijkskunde), Biologie (mens en natuur), Techniek (constructie, natuurkunde, scheikunde), Expressie (muziek, drama, kunst, dans), ICT ( vaardigheden en mediawijsheid), Koken (voeding en gezondheid) en Sport en bewegen.
De atelierlessen worden zelf ontworpen. Materiaal is ook te downloaden.
www.noordwijksemethode.nl
OA2SE,Thematisch werken in de onder- en bovenbouw
(Cedin)
po 1-8
OA2SE = Omvattend, Ambitieus & Aantrekkelijk, Samenhangend onderwijs met Eigenaarschap voor zowel de leerkracht als de leerling. Concept waarmee het onderwijs op een andere manier wordt vormgegeven in de hele school. Er wordt thematisch gewerkt aan wereldoriëntatie, taal, onderzoekend & ontdekkend leren en spel. Daarnaast is er aandacht voor onder andere 21e-eeuwse vaardigheden, digitale geletterdheid, nieuwsgierigheid en creativiteit. Twee lijnen:
1. Onderbouw: Mooi, weer spelen (leren door spel in rijke hoeken (concrete corners);
2. Bovenbouw: Alle hens ontdek! (leren in onderzoek- en ontwerpteams).
https://cedinonderwijs.nl/cursus/oa2se/
Plannex 21
(Ars Scribendi)
po 1-8
Leerplatform voor verrijkingsonderwijs aan meer- en hoogbegaafde leerlingen. Ook in te zetten voor álle leerlingen. Integratie van vaardighedenontwikkeling en (werkboek vervangend) zaakvakonderwijs. Te gebruiken naast of in plaats van methoden wereldoriëntatie. Met uitgebreide projectenbieb.
www.plannex21.nl
Plein Junior
(Noordhoff)
po 1-8
Methode wereldoriëntatie waarbij de zaakvakken, burgerschap en digitale geletterdheid in samenhang aan bod komen. Actief en samenwerkend leren. Doorlopende leerlijn naar vo (Plein M). De methode is in voorbereiding en vanaf schooljaar 2024-2025 volledig beschikbaar.
https://www.noordhoff.nl/basisonderwijs/wereldorientatie/plein-junior
Schatgraven op school
(School met de Bijbel, Bleskensgraaf)
po 3-8
Begrijpend lezen, in combinatie met zaakvakken: aardrijkskunde (zonder topografie), geschiedenis, biologie, natuur & techniek en burgerschap. Ontwikkeld als complete methode met handleidingen, werkbladen, toetsen, toegang tot digitaal materiaal en concrete materialen. Zowel offline als via een webapp voor tabletscholen te gebruiken. Lesopzet volgens de 4-takt methode (van Verhallen).
www.schatgravenopschool.nl
TopOntdekkers
(Onlineklas)
po 1-8
Thematisch geïntegreerd zaakvakonderwijs (Mens en samenleving, Natuur en techniek, Ruimte, Tijd). Per twee jaargroepen twaalf overeenkomstige thema’s in een digitale leeromgeving. De basis kan worden uitgebreid met extra verdiepende modules: TopCanon (thematisch werken aan de canon van Nederland), TopTopo (topografieprogramma), TopTechneut (opdrachtkaarten techniek) en TopDrama (opdrachtkaarten drama).
www.onlineklas.info/topontdekkers
Travelling the World
(Edu-World BV)
po 5-8
Aardrijkskundemethode inclusief topografie. De methode geeft leerlingen grip op de wereld en werkt aan de ontwikkeling van een geografisch wereldbeeld, kennis van en inzicht in ruimtelijke vraagstukken en een aardrijkskundige manier van denken. De handleiding is digitaal en voor de leerlingen is er per groep een 'reisgids' met informatie, beeldmateriaal en opdrachten. Van de methode is groep 5-7 op de markt, groep 8 is voor de start van het komende schooljaar '24-'25 beschikbaar. Er komt dan ook een Juniorversie van Travelling the World die wordt geïntegreerd met de Juniorversie van Wondering the World (natuur en techniek) tot een wereldoriëntatieprogramma voor de groepen 3-4.
https://www.travellingtheworld.eu/
VierKeerWijzer
(Klasse(n)advies)
po 1-8
Thematische werkwijze met een structuur in VIER stappen waarbij leerlingen de vrijheid krijgen om, uit de honderd uitgewerkte thema’s, keuzes te maken die bij hun leerstijl passen (intelligenties van Gardner). VIER = V (Vragen ter voorbereiding voor de leerkracht), I (Ik: wat weet ik al, wat wil ik weten), E (Ervaren en Experimenteren), R (Resultaat en Reflectie).
Kieswijzers groep 1-2. Kieswijzermappen groep 3-4 (5). Mappen met wereld-, geschiedenis- en natuurthema’s groep (5) 6-8. Aanvullende materialen: Thema’s in samenhang, Leerlijn leren presenteren, Ik leer zo, Werkvormenwerkboek, Techniek- en Burgerschapswijzer.
www.vierkeerwijzer.nl
Wetenswaardig
(Nederlands Mathematisch Instituut)
po 4-8
In ontwikkeling. Klassikaal thematische lesmethode met dertig vakgebonden thema’s: geschiedenis (10x), aardrijkskunde (5x fysisch; 5x sociaal), techniek (5x) en biologie (5x). In alle thema’s is de taalontwikkeling geïntegreerd en worden in de verdiepingslessen ook relevante verbindingen gelegd met de andere vakken. De methode besteedt ook aandacht aan burgerschap. Na de zomer van 2024 zijn de materialen voor groep 7-8 beschikbaar. En na de zomer van 2025 voor groep 4-6.
www.mathematischinstituut.nl/wetenswaardig
Wijzer! De serie
(Noordhoff Uitgevers)
po 5-8
Drie methoden: Wijzer! Aardrijkskunde, Wijzer! Geschiedenis en Wijzer! Natuur & techniek. Alle lesstof per methode in één leerwerkboek of op de tablet. Per leerjaar twintig basislessen. Samenhang tussen de zaakvakken door verbindende thema's met SamenWijzer!
www.noordhoff.nl/basisonderwijs/zaakvakken/welkom
Wijzer! Wereldoriëntatie 2e editie
(Noordhoff Uitgevers)
po 3-4
Voorloper van Wijzer! De serie. Past bij elke zaakvakmethode. Zes thema's. Accent in groep 3 op Natuur & techniek in groep 4 zijn de drie zaakvakken gelijk verdeeld.
www.noordhoff.nl/basisonderwijs/zaakvakken/wijzer-wereldorientatie
Wijzneus
(Klassewerk)
po 2-4
Wereldoriëntatiemethode voor jonge kinderen. Aardrijkskunde, geschiedenis en biologie komen in twaalf thema's (ruim 190 lessen) via het digitale schoolbord aan de orde. Bij ieder thema hoort een digitale praatplaat waar de woordenschat van het betreffende thema spelenderwijs aan bod komt.
https://www.wijzneus.nl/
WO-LOS (WereldOriëntatie Leren door Onderzoek en Samenwerking)
po 3-8
Integrale thematische aanpak met 25 thema’s voor wereldoriëntatie waarbij uitgegaan wordt van één van de drie domeinen: geschiedenis, aardrijkskunde of natuur/biologie. Leerlingen stellen zelf ‘onderzoeksopdrachten’ op. Volledig digitale methodiek voor de leerkracht. Ook digitale verwerking door leerlingen via PowerPointpresentatie of muurkrant.
www.wo-los.nl
Wondering the World
(Edu-World BV)
po 3-8
Methode voor natuur en techniek. De methode bestaat uit Wondering the World Junior (groep 3-4) en Wondering the World (groep 5-8). De methode gaat uit van christelijke waarden en normen bij de zes domeinen mensen, dieren, leefgebieden, bomen en planten, verschijnselen en techniek. Het materiaal bestaat uit een digitale lerarenhandleiding, leerlingenboek en leerdagboek. De Juniorversie zal schooljaar '24-'25 worden geïntegreerd met de Juniorversie van Travelling the World (aardrijkskunde) tot een wereldoriëntatieprogramma voor groep 3-4.
https://www.wonderingtheworld.eu/
De Zaken van Zwijsen (De Zaken 3-4, Tijdzaken, Wereldzaken, Natuurzaken)
(Zwijsen)
po 3-8
De Zaken 3-4 geïntegreerd aanbod voor OJW. Elf thema's, afgeleid van Veilig leren lezen (Kim-versie). Vervolgens drie methodes (voor groep 5-8): geschiedenis, aardrijkskunde en natuur. Te combineren of afzonderlijk in te zetten. Naast deze vakgerichte methodes zijn er wereldoriëntatiethema’s beschikbaar die de vakken in samenhang aanbieden. Volledig digitaal of met werkboeken. Met onderzoeksvragen bij iedere les.
www.zwijsen.nl/lesmethodes/de-zaken-van-zwijsen