over digitale geletterdheid

30 augustus 2022

Oorsprong van de vier domeinen

Waar is de indeling in vier domeinen bij digitale geletterdheid op gebaseerd? Op deze pagina vind je informatie over het onderzoek dat aan de basis ligt van de vier domeinen.

Beschrijven van digitale geletterdheid

In 2014 heeft het Ministerie van Onderwijs gevraagd om 21e-eeuwse vaardigheden en digitale geletterdheid te beschrijven. De vraag was om rekening te houden met internationale ontwikkelingen, leraren, experts en uitgevers.

De vraag werd door het ministerie gesteld omdat de KNAW in het rapport Digitale geletterdheid in het funderend onderwijs aangaf dat er in het onderwijs te weinig aandacht was voor digitale geletterdheid. Ook vroegen de scholen om meer duidelijkheid.

Internationale ontwikkelingen

Internationaal is digitale geletterdheid (Digital Literacy) al langer onderwerp van onderzoek. De beschrijvingen zijn dan ook door verschillende experts en organisaties aangescherpt. Begrippen als ICT Basic Skills, Information Literacy, Media Literacy en Computational Thinking worden in internationale modellen vaker gebruikt als invulling van Digital Literacy en komen in verschillende landen in het onderwijs voor. De aansluiting op internationale ontwikkelingen is van belang zodat we ook gebruik kunnen maken van nieuwe inzichten en daarover eenduidig kunnen communiceren.

21e-eeuwse vaardigheden

De vaardigheden die digitale geletterdheid vormen, worden ook gezien als onderdeel van de zogenaamde 21e-eeuwse vaardigheden. Het onderzoeksrapport 21e-eeuwse vaardigheden in het curriculum van het funderend onderwijs noemt de vier domeinen.

Onderzoeksrapport

Na een vooronderzoek waarbij in kaart is gebracht wat bekend was over de onderwerpen, zijn uit de meest toonaangevende modellen de vaardigheden overgenomen en uitgewerkt. Zie hiervoor ook 21e-eeuwse vaardigheden in het curriculum van het funderend onderwijs: een conceptueel kader. Vervolgens is er een expertraadpleging geweest waarbij begrippen en omschrijvingen zijn voorgelegd aan docenten, schoolleiders, lerarenopleiders en uitgevers. Ook zijn via een enquête docenten en schoolleiders gevraagd of ze de begrippen herkennen, toepassen en hoe belangrijk ze die vinden. Op basis van de literatuur en de reacties van de experts, uitgevers, docenten, lerarenopleiders en schoolleiders zijn de begrippen overgenomen en is ook de onderverdeling van de vaardigheden bepaald.

Bronnen