Inspectie van het Onderwijs en het peilingsonderzoek DG
De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op het onderwijs. Omdat er voor digitale geletterdheid nog geen wettelijk kader is, er zijn nog geen kerndoelen, wordt er op het onderwijs in digitale geletterdheid nog geen toezicht gehouden.
Peil.DG
Om zich v
oor te bereiden heeft de inspectie de stand van zaken op het gebied van digitale geletterdheid in het primair onderwijs in kaart gebracht met het onderzoek Peil.Digitale geletterdheid einde basisonderwijs 2021-2022.
Het onderzoek is een eerste peiling en het rapport geeft een landelijk representatief beeld van de digitale geletterdheid van groep 8-leerlingen in het basisonderwijs (bo) en van het huidige onderwijs in digitale geletterdheid op basisscholen. Het onderzoek is uitgevoerd tussen februari 2020 en december 2022 en leverde een scala aan resultaten op. Om tot deze resultaten te komen maakten leerlingen een toets en kregen leerlingen, leerkrachten en schoolleiders vragen als: welke plaats heeft digitale geletterdheid in het onderwijs? Hoe vaardig zijn leerlingen met digitale apparaten en met digitale informatie? En hoe gaan leerkrachten en scholen om met dit relatief nieuwe vakgebied?
De uitkomsten geven een beeld van wat kinderen leren op school, hoe deze resultaten zich in de tijd ontwikkelen en hoe ze zich verhouden tot het beoogde onderwijsaanbod.
Basisscholen in Nederland zijn zich zeer bewust van het belang van het bevorderen van de digitale geletterdheid van hun leerlingen en hun taak als school daarin. Ze doen er dan ook al veel aan, maar ze doen dat nog niet altijd op basis van een gezamenlijke visie op school- of bestuursniveau en ook niet volgens een gestructureerde aanpak. Dat komt mede doordat scholen nog niet goed weten wat er van hen wordt verwacht op het gebied van onderwijs in digitale geletterdheid.
Peil.DG kan worden gezien als een nulmeting om in de toekomst een ontwikkeling in kaart te kunnen brengen.
Reflectiewijzer
Bij het presenteren van het onderzoeksrapport Peil.DG is tevens een reflectiewijzer verschenen. Dit is een hulpmiddel voor schoolteams om in gesprek te gaan over (de kwaliteit van) het onderwijs in digitale geletterdheid op school. Verschillende aspecten van het onderwijs in digitale geletterdheid worden toegelicht en er worden richtinggevende vragen gegeven. Zo zijn er vragen over de visie en doelen van de school en de onderwijsbehoeften van leerlingen. Daarnaast zijn er vragen over ondersteuning en professionalisering van de leerkrachten.
De antwoorden op deze vragen kunnen het startpunt zijn voor een kwaliteitsimpuls voor het onderwijs in digitale geletterdheid en voor verbreding en verdieping van bestaande praktijken.
Domeinbeschrijving als onderzoekskader
Elk peilingsonderzoek wordt gedaan op basis van een domeinbeschrijving. Normaal is hierin beschreven wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het specifieke domein en hoe deze inhoudelijke eisen kunnen worden vertaald naar de praktijk van het onderwijs. Voor digitale geletterdheid zijn echter nog geen wettelijke eisen, het is nog geen onderdeel van de huidige kerndoelen.
SLO heeft de domeinomschrijving digitale geletterdheid ontwikkeld die beschrijft welke (sub)domeinen in het peilingsonderzoek ten minste getoetst zouden moeten worden om de digitale geletterdheid van leerlingen vast te stellen.