Engels in het primair onderwijs

25 juli 2023

Engels is een verplicht vak in het primair onderwijs. Maar wist je dat scholen zelf bepalen vanaf welke groep ze Engels aanbieden? In de praktijk zie je vier varianten:

Varianten Engels

1.

Engels in het basisonderwijs (Eibo) Engels vanaf  groep 7

2.

Vervroegd Eibo Engels vanaf groep 5 of 6

3.

Vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto)

Engels vanaf groep 1

15 procent van de lestijd in het Engels

4.

Tweetalig primair onderwijs (tpo)

Engels vanaf groep 1

30 tot 50 procent van de lestijd in het Engels

Hoe zit het ook alweer met deze vier varianten?

In 1986 werd Engels ingevoerd als verplicht vak vanaf groep 7. Scholen die Engels geven in groep 7 en 8 zijn Eibo-scholen. Een deel van de scholen besloot Engels eerder aan te bieden, vanaf groep 5 of 6. Deze variant noemen we vervroegd Eibo. Daarnaast zijn er de laatste jaren steeds meer scholen die Engels aanbieden vanaf groep 1. Dit heet vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto). Tot slot geeft een kleine groep scholen 30 tot 50 procent van de lestijd in het Engels, vanaf groep 1. Deze variant heet tweetalig primair onderwijs (tpo).

De kerndoelen Engels gelden voor alle varianten

In het basisonderwijs maken de leerlingen een start met het communiceren in het Engels. De kerndoelen Engels gaan dan ook over communicatieve vaardigheden: luisteren, (durven) spreken, lezen, en in mindere mate schrijven. In de onderbouw ligt de nadruk op luisteren en spreken, in de bovenbouw komen daar ook lezen en schrijven bij.

Hoe staat het met de aansluiting met het voortgezet onderwijs?

Peil.Engels laat zien dat het beeld van de Engelse taalvaardigheid van leerlingen aan het eind van groep 8 divers is. Dat is niet verwonderlijk, want basisscholen verschillen in de manier waarop ze Engels geven: de groep waarin ze starten - de vier varianten - en het aantal uren dat ze Engels geven. Ook zijn er geen beheersingsniveaus voor Engels aan het eind van groep acht vastgesteld. Dit leidt tot behoorlijke niveauverschillen.

De aansluiting tussen Engels in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs kan beter.  Wat zou je kunnen doen om aan het voortgezet onderwijs te laten zien wat jouw leerlingen kennen en kunnen? Hier vind je een aantal voorbeelden:

  • Gebruik het ERK als hulpmiddel om de taalvaardigheid Engels van je leerlingen in kaart te brengen.
  • Bekijk de leerdoelenkaarten van het 10 – 14 onderwijs. Hiermee brengen leerlingen zelf hun taalvaardigheid Engels in beeld.

Welke competenties heb ik nodig om goed Engels te kunnen geven in het primair onderwijs?

Daag jezelf en je collega’s uit met deze QuickScans. Breng in kaart wat je sterke kanten zijn en waar je nog aan kunt werken. Het gaat bijvoorbeeld over het toepassen van classroom English of het ontwikkelen van een doorlopende leerlijn van groep 1 tot en met groep 8. Wil je als team werken aan jullie professionalisering en zoek je advies of tips? Neem dan contact met ons op.

Blijkt uit de quickscan dat de taalvaardigheid Engels van jouw team wel een extra impuls kan gebruiken? Of ben je op zoek naar inspiratie en voorbeelden om Engels op jouw school goed op de kaart te zetten? Nuffic heeft een overzicht van verschillende organisaties die ondersteuning bieden.

Wil je meer lezen over Engels in het primair onderwijs

Het vormgeven van Engels in het primair onderwijs roept vaak vragen op. Bijvoorbeeld naar de effecten van een vroege of een latere start op de prestaties van leerlingen. Of naar de wenselijkheid om Engels te geven aan leerlingen met een taalachterstand in het Nederlands. De Kennisrotonde beantwoordt deze vragen vanuit wetenschappelijk onderzoek met het oog op de lespraktijk.

  • Kennisrotonde (2019). Heeft het aanbieden van Engels in de onderbouw van het po een positieve invloed op de beheersing van het Engels in latere leerjaren - KR.607?
  • Kennisrotonde (2019). Wat is effectiever bij het leren van twee moderne talen: gelijktijdig of na elkaar - KR.484?
  • Kennisrotonde (2017). Is het wenselijk om in klas 1 en 2 van het basisonderwijs Engels aan te bieden aan kinderen met een achterstand in het Nederlands - KR.159?
  • Kennisrotonde (2016). Wat is er bekend over de relatie tussen vreemde talendidactiek en leeropbrengsten voor Engels als vreemde taal bij leerlingen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar - KR.058?

geselecteerde documenten

De volgende documenten helpen je verder op weg rond dit thema:

Tweetalig primair onderwijs
In tweetalig primair onderwijs geven scholen vanaf groep 1 een deel van de lestijd in  het Engels, ongeveer 30 tot 50 procent. Hoe geven scholen dit vorm? Wat is het effect op de taalvaardigheid van de leerlingen? Via Nuffic vind je een overzicht van de resultaten van dit onderzoek.

Reactie op onderzoeksrapport Zicht op vroeg vreemdetalenonderwijs
Sinds 1 januari 2016 is het wettelijk toegestaan om tot vijftien procent van de onderwijstijd in het primair onderwijs in het Engels, Frans of Duits te geven. De resultaten van de pilot die hiervoor tussen 2010 en 2012 is uitgevoerd waren positief. Tijdens de parlementaire behandeling van deze wetswijziging werden echter ook zorgen geuit over de effecten van meertalig onderwijs. Het onderzoeksrapport geeft een helder beeld van hoe vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) in Nederland wordt gegeven, maar ook waar de uitdagingen in de komende jaren nog liggen. Het rapport laat geen negatief verband zien tussen vvto en meertalig onderwijs en de Nederlandse taalbeheersing van leerlingen, noch dat er signalen zijn dat de toegankelijkheid van het onderwijs met de wetswijziging is afgenomen. Wel is te zien dat de vaardigheden van leraren die vvto geven uiteenlopen: van didactisch onderlegde native speakers tot groepsleerkrachten met taalkennis die nog in ontwikkeling is.

Engels in het basisonderwijs. Vakdossier
Dit vakdossier is bedoeld voor leerkrachten in het basisonderwijs die Engels geven. Het bevat een beschrijving van de stand van zaken van Engels in het basisonderwijs. Het komt voort uit een verkennend veldonderzoek dat SLO in opdracht van het ministerie van OCW in 2011 heeft uitgevoerd. Aan de orde komen beleidsontwikkelingen; de lespraktijk in scholen; de opleiding en toerusting van leerkrachten; de tendens om eerder te starten met Engels; de Nederlandse situatie in internationaal perspectief en aanbevelingen om de kwaliteit van Engels in het basisonderwijs te verbeteren.

Engels in het basisonderwijs: verkenning van de stand van zaken
Wil je weten hoe het ervoor staat met het vak Engels in het basisonderwijs en op de Pabo? Lees dan dit rapport. Het is vooral geschikt voor beleidsontwikkeling en geeft zicht op de intensiteit en kwaliteit van het vak. Hoeveel tijd wordt eraan besteed, hoe ziet de lespraktijk eruit, zijn de leerkrachten voldoende toegerust? Het rapport geeft twee aanbevelingen:

  1. Behoefte aan een meer transparant en uitgewerkt inhoudelijk kader met doelen en inhouden.
  2. Meer aandacht voor de professionalisering van leerkrachten.

toon meer

Sector

Vak

Vakspecifiek thema