Maatschappijkunde is een vak in de bovenbouw van het vmbo. Het vak kan worden gekozen als profielgebonden vak in het profiel Zorg en welzijn en in het vrije keuzedeel. Dat geldt voor alle leerwegen.
Hoewel in de beroepsgerichte leerwegen het vrije deel vaak gebruikt wordt om beroepsgerichte vakken aan te bieden, kan maatschappijkunde ook in die leerwegen een plek krijgen in het vrije deel. In het profiel Zorg en welzijn kunnen leerlingen – als de school deze vakken aanbiedt – kiezen tussen de vakken wiskunde, maatschappijkunde, geschiedenis en aardrijkskunde.
De beslissing maatschappijkunde al dan niet aan te bieden binnen Zorg en welzijn en/of in het vrije keuzedeel wordt genomen door de school ("het bevoegd gezag"). Maatschappijkunde kan worden gegeven door docenten met (ten minste) een tweedegraads bevoegdheid voor maatschappijleer.
Bij de ontwikkeling van het examenprogramma voor maatschappijkunde is uitgegaan van (in totaal voor leerjaar 3 en 4 samen) 200 lesuren voor de theoretische leerweg en de gemengde leerweg, 160 uur voor de kaderberoepsgerichte leerweg en 120 uur voor de basisberoepsgerichte leerweg. Uit een onderzoek van de Hogeschool Rotterdam en de Nederlandse Vereniging van Leraren Maatschappijleer uit 2011 (Maatschappij & Politiek, jaargang 42, nummer 7) bleek dat scholen het vak gemiddeld één uur per week geven in het derde leerjaar, dat kan dus ook een half jaar lang twee uur per week zijn. In het vierde leerjaar worden gemiddeld ongeveer drie lesuren gegeven.
Hieronder een overzicht van het aantal examenkandidaten vmbo in 2018 voor de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en maatschappijkunde. Het feitelijk aantal kandidaten ligt gemiddeld genomen enkele procenten lager, omdat er bij het opgeven van de aantallen door de scholen soms een zekere veiligheidsmarge werd aangehouden.
Dit overzicht laat zien dat maatschappijkunde vooral op vmbo-bb en vmbo-kb veel wordt aangeboden en gekozen.