Pgp-algemeen

11 juni 2025

Uitgangspunten

Onderstaande uitgangspunten zijn leidend geweest bij de ontwikkeling van de praktijkgerichte havo programma’s. De uitgangspunten hebben betrekking op het examenprogramma én het onderwijsprogramma.

Examenprogramma

  • Het praktijkgerichte examenprogramma draagt bij aan de voorbereiding en oriëntatie op vervolgonderwijs.
  • De basis van het praktijkgerichte examenprogramma bestaat uit praktijkgerichte vaardigheden, werken aan praktijkgerichte en realistische opdrachten en loopbaanontwikkeling. Deze basis is voor alle havoleerlingen die het praktijkgerichte programma volgen hetzelfde.
  • Een praktijkgericht examenprogramma is handelingsgericht beschreven. Leerlingen die onderwijs volgen op basis van een praktijkgericht examenprogramma voeren dus actief werkzaamheden en praktische opdrachten uit. Ze passen hun kennis toe en breiden deze uit door te 'doen'.
  • Binnen het praktijkgerichte examenprogramma is er aandacht en uitdaging voor het verbinden van theorie en praktijk en voor het verbinden van de brede maatschappelijke contexten aan de opdrachten.
  • De werkvelden waarbinnen wordt geleerd komen voort uit de hbo-beroepssectoren en de vervolgopleidingen.

Onderwijsprogramma

  • Het praktijkgerichte programma bestaat uit praktijkgerichte en realistische opdrachten uit te voeren in en buiten de school. 'praktijkgericht en realistisch' betekent dat er in alle gevallen betrokkenheid is van externen (bedrijfsleven, instellingen, overheden, vervolgonderwijs) bij de totstandkoming van het onderwijsprogramma en de opdrachten.
  • In het praktijkgerichte programma zijn leerlingen actief en praktisch bezig. Voor externe opdrachtgevers gaan leerlingen aan de hand van een probleemstelling iets onderzoeken, data analyseren, iets organiseren, een product of dienst ontwikkelen of ontwerpen of verbeteren. Ze leren rekening te houden met de wensen en eisen van de opdrachtgever.
  • De ontwikkeling van de praktijkgerichte programma’s (pgp’s) voor het havo ligt in het verlengde van de ontwikkeling van pgp’s in de gemengde en theoretische leerweg.

De ontwikkeling van concept examenprogramma's

Een doordacht curriculum maken we samen. Dat betekent dat bij de ontwikkeling van de programma’s docenten zijn betrokken. Belangrijk is om te benadrukken dat de versies in deze handreiking conceptversies zijn.

Het concept-examenprogramma schrijft voor wat leerlingen minimaal moeten kennen en kunnen. Het is aan de scholen om te zorgen dat in het onderwijsprogramma alle eindtermen van het examenprogramma aan de orde komen en om de examinering zo vorm te geven dat leerlingen kunnen bewijzen dat ze in voldoende mate over de beoogde kennis en vaardigheden beschikken.

De praktijkgerichte examenprogramma’s voor het havo worden de komende jaren stapsgewijs doorontwikkeld om te leren van de ervaringen van scholen. De ervaring van scholen met twee cohorten is nodig om in een cyclisch proces de examenprogramma’s door te ontwikkelen, af te stemmen op elkaar en andere curriculumontwikkelingen én te verbeteren. Bij de ontwikkeling van deze programma’s zijn docenten betrokken en wordt feedback verwerkt van stakeholders.