Zoeken
TULE

Rekenen/wiskunde - Getallen en bewerkingen - kerndoel 27 - Groep 7 en 8 - Wat doen de kinderen


De leerlingen leren de basisbewerkingen met gehele getallen in elk geval tot 100 snel uit het hoofd uitvoeren, waarbij optellen en aftrekken tot 20 en de tafels van buiten gekend zijn.


Groep 7 en 8

Terug naar de leerlijn

Wat doen de kinderen
Wat doet de leraar
Doorkijkje

Wat doen de kinderen?

  • De kinderen onderhouden de kennis van het rekenen tot 100 en de tafels en passen die toe bij het werken met grotere getallen, het cijferen, en het rekenen met kommagetallen, procenten, etc.
  • Ze maken meer en meer gebruik van een zelf gekozen strategie, bijvoorbeeld de rijgstrategie, splitsen, compenseren of verschil bepalen en werken daarin met steeds minder tussenstappen.
  • Ze kunnen ook anderen en de leraar uitleggen hoe ze de som in hun hoofd uitgerekend hebben en waarom die strategie goed past.
  • Ze laten zien dat ze verschillende moeilijke contexten kunnen vertalen in vermenigvuldigingen en delingen.
  • Ze leren steeds vlotter deelsommen met rest uit te rekenen en zien door de context hoe ze de som realistisch moeten afronden
  • (bijv. Hoeveel klaslokalen zijn er nodig voor 41 kinderen als er in elk klaslokaal 20 tafels en stoelen staan? Het antwoord 2 is realistischer dan 3.).
  • De kinderen zien zelf wat de voordelen zijn van het vlot kennen van de vermenigvuldig- en deeltafels, bijvoorbeeld doordat ze dan sneller grotere vermenigvuldigingen en delingen kunnen oplossen en minder kans op fouten maken.

Toelichting: Basisbewerkingen

Bij basisbewerkingen gaat het om de elementaire handelingen van optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen die kinderen met hele getallen tot 100 uitvoeren. Ook het splitsen van getallen wordt ertoe gerekend.
Het zijn de bewerkingen die je vaak nodig hebt bij het rekenen: bij schattend rekenen (kerndoel 28), bij het handig rekenen (kerndoel 29), bij de schriftelijke bewerkingen (kerndoel 30), en bij het gebruik van de rekenmachine (kerndoel 31).
De basisbewerkingen worden gewoonlijk in verschillende etappes aangeleerd: splitsen, optellen en aftrekken van getallen tot 10; idem tot 20 en tot 100; vermenigvuldigen (begrip, tafels) en delen (begrip, tafels).

Toelichting: Rekenfeiten

Rekenfeiten zijn berekeningen die volledig geautomatiseerd dan wel gememoriseerd zijn, zoals:

  • getalsplitsingen ( 7 = 5 + 2 en 45 = 40 + 5);
  • de basisoptellingen en -aftrekkingen tot 20;
  • de tafels van vermenigvuldiging tot en met 10;
  • de deeltafels, afgeleid uit de vermenigvuldigtafels.

Rekenfeiten zijn het resultaat van een langdurig leerproces dat gewoonlijk begint met het betekenis geven aan een bewerking (cq. aan bewerkingen), vervolgt met de verkenning van handige rekenstrategieën om opgaven steeds vlotter uit te rekenen en uitmondt in een proces van automatiseren en memoriseren, met als resultaat dat de antwoorden op de betreffende opgaven vrijwel direct uit het geheugen opgeroepen kunnen worden.

Toelichting: Basisberekeningen

Basisberekeningen zijn berekeningen die je vlot en handig uit het hoofd kunt uitvoeren. In de praktijk gaat het vooral om berekeningen in het getalgebied tot 100:

  • het optellen en aftrekken tot 100;
  • het vermenigvuldigen en delen in het gebied tot 100,
    zoals 6 x 12 = 72 en 84 : 7 = 12;
  • berekeningen boven de 100 die op basis van het rekenen met nullen direct te maken zijn, naar analogie van het rekenen tot 100
    zoals bijvoorbeeld:
    • het optellen en aftrekken van ronde getallen: 300 + 200 = 500, 700 - 200 = 500, 120 + 120 = 240;
    • vermenigvuldigen met ronde getallen: 6 x 200 = 1200, 800 : 4 = 200, 30 x 20 = 600.

Toelichting: Bijzondere rekenfeiten

Bij bijzondere rekenfeiten gaat het om rekenfeiten die weliswaar niet gericht als zodanig worden ingeoefend, maar die zo veelvuldig voorkomen en die een zo groot toepassingbereik hebben, dat het van grote waarde is als kinderen deze feiten beheersen.
Het gaat hier om rekenfeiten zoals 4 x 25 = 100, 5 x 20 = 100, 4 x 15 = 60, 4 x 250 = 1000 en 8 x 125 = 1000.
Daarnaast zijn er rekenfeiten die niet tot het gebied van de hele getallen behoren, maar die we hier toch noemen omdat ze tot de gememoriseerde en geautomatiseerde rekenkennis behoren in andere domeinen.
Enkele voorbeelden: 1/4 = 0,25; 10% = 1/10 deel; 1 : 3 = 0,333...; 20% = 1/5 deel.