Oriëntatie op jezelf en de wereld - Natuur en techniek - kerndoel 41 - Groep 3 en 4 - Doorkijkje


De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen.


Groep 3 en 4


Doorkijkjes

Binnenin je lijf

In het videofragment gaat het over onderdelen van je eigen lijf.

De kinderen in de klas van juf Ans zijn bezig te ontdekken (voelen, luisteren en kijken) waar, bij henzelf en de anderen, hart, longen, botten, spieren en zintuigen zitten. Ze hebben de beschikking over een grote tekening met de contouren van een kind (bijv. op A3-formaat) en uitgeknipte plaatjes van hart, longen, verschillende botten, spieren, ogen, oren, neus, mond (smaak), handen (tast). Als ze weten waar een plaatje hoort, plakken ze dat op de tekening.

Zaden bekijken

De kinderen zijn bezig met het bekijken van zaden. Op de tafels liggen verschillende vruchten en zaden, zoals (opengesneden) appels, peren, bananen, aardbeien, eikels, kastanjes en zaden van bomen.

Ze proberen zo duidelijk mogelijk de zaden te tekenen. Bij een appel tekenen ze bijvoorbeeld de doorgesneden appel met de pitten in het klokhuis. De zaden van een aardbei zitten aan de buitenkant van de vrucht.

Meester heeft de activiteit voorbereid en geeft tijdens het onderzoeken aanwijzingen en stelt gerichte vragen.


Toelichting: Organismen

Organismen zijn in te delen in vier categorieën:

  • planten;
  • dieren;
  • schimmels;
  • bacteriën.

Bij natuur in het basisonderwijs komen van deze vier categorieën de planten, dieren en paddestoelen (verschijningsvorm van schimmels) in alle groepen aan de orde, en schimmels en bacteriën alleen in de bovenbouw als er gesproken wordt over de voedselkringloop.

Toelichting: Gedaanteverwisseling

Bepaalde dieren maken tijdens hun leven een ontwikkeling door, waarin hun uiterlijk (gedaante) enkele malen duidelijk verandert, bijvoorbeeld: ei → rups → pop → vlinder.

Toelichting: Ontdekhoek

Van een ontdekhoek is sprake als op een bepaalde plaats in de klas een "hoek" ingericht wordt met uitdagend materiaal. De kinderen kunnen zo kennis maken met het onderwerp en kunnen ook zelf met het materiaal werken.

Toelichting: Observatiekring

Een kringgesprek waarin de kinderen ook waarnemingen doen aan het materiaal, bijv. bij het zoeken naar verschillen en overeenkomsten tussen dieren.

Toelichting: Kikkerdril

Hoewel kikkers beschermd zijn, mag kikkerdril worden gebruikt ten behoeve van het onderwijs.

Toelichting: Verspreiding van planten

Planten verspreiden hun zaden op verschillende manieren, via:

  • dieren: uitwerpselen van vogels die bessen hebben gegeten of doordat vogels en andere dieren zaden in de grond verstoppen (Vlaamse gaai, eekhoorn) of doordat zaden kleven aan de vacht van dieren (kleefkruid);
  • de wind (paardebloem, esdoorn);
  • het water (gele lis, kokosnoot);
  • eigen kracht (springzaad).