Beoordelen vaardigheden

1 februari 2022

Probleemoplossend denken en handelen, fragmenten met vragen.

Onderstaande korte instructie-video’s zijn opgenomen op Thorbecke, een scholengemeenschap voor mavo, havo en vwo, te Zwolle. De beelden zijn enerzijds bedoeld als inspiratie om te ontdekken wat de verschillende delen van de vaardigheden zijn. Anderzijds kunnen de beelden formatief ingezet worden om te evalueren op de aangeleerde vaardigheden.

De videofragmenten passen bij de uitgewerkte leerlijnen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Elk fragment is voorzien van een omschrijving en toelichting van welk onderdeel van de vaardigheid het fragment een voorbeeld is. Per fragment zijn er één of meerdere vragen opgenomen die docenten kunnen stellen aan leerlingen, of leerlingen aan zichzelf en elkaar.

Problemen definiëren

De leerling:

  • verkent, duidt, verheldert en definieert problemen en vraagstukken.
  • herkent verschillen in mate van gestructureerd zijn, domein specifiekheid/abstractie en complexiteit.

Voorbeeld

Een voorbeeld van een probleem verkennen en verhelderen.

In dit fragment zie je twee leerlingen die een probleem verkennen over de vorm van het dak voor hun waterwoning. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

  • Welke vragen zou je, naar aanleiding van dit fragment, aan dit duo stellen?
  • Welke informatie gebruiken de leerlingen om een keuze te maken?

Problemen analyseren

De leerling:

  • onderzoekt en ontleedt een probleem grondig

Voorbeeld

Leerlingen onderzoeken op welke manier de opdracht uitgevoerd kan worden en maken ze een uitvoeringsplan.

In dit fragment zie je een leerling die aangeeft welk probleem er is bij het ontwerpen en op welke manier de groep dit probeert op te lossen Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

  • Welke manieren om het probleem verder te onderzoeken zou je nog meer kunnen bedenken?
  • Op welk moment in een opdracht maak je probleemanalyse?

Evalueren van de oplossing

De leerling:

  • toetst een oplossing aan het oorspronkelijke probleem. reflecteert op het doorlopen proces
  • herhaalt stappen als dit nodig is (terug naar analyse, deelproblemen, of naar oplossingen, het plan bijstellen)

Voorbeeld

Een voorbeeld van leerlingen die reflecteren op het doorlopen proces.

In dit fragment zie je leerlingen die terugkijken op hun probleemoplosproces. Vragen die je daarbij kunt stellen zijn:

  • Wat is de reden dat evalueren een belangrijk onderdeel is van probleemoplossen?
  • Welke vraag/vragen kun je stellen om te reflecteren op het probleemoplosproces?