Publicaties

De invoering van het Referentiekader taal en rekenen stelt het basisonderwijs voor de vraag langs welke weg de eindniveaus 1F en 1S/2F te bereiken zijn. Hoe is de opbouw van de leerstof voor de verschillende domeinen over de groepen 1 tot en met 8? Welke didactiek is geschikt om die leerstof in de verschillende groepen aan de orde te stellen? Een serie van vier publicaties, elk over één van de domeinen van het taalonderwijs, wil antwoord geven op deze vragen. Deze publicatie bevat een uitwerking van doorlopende leerlijnen voor het leesonderwijs. Na een kort schematisch overzicht van de leerstoflijnen bij het domein lezen en een beschrijving van de algemene kenmerken van de leerlijn lezen, volgt een karakteristiek van het lezen in groep 1 tot en met 8.

Sinds de invoering van het referentiekader taal en rekenen heeft SLO zich ten doel gesteld de referentieniveaus concreet te maken en ervaring op te doen met het werken ermee. Deze publicatie presenteert een concretisering van het referentiekader taal aan de hand van een specifieke taak: het boekverslag. In de SLO benadering is het boekverslag een middel om leerlingen in hun ontwikkeling te begeleiden, zowel op het gebied van literaire competentie als op het gebied van schrijven.

Sinds de wettelijke vastlegging van het Referentiekader taal en rekenen heeft SLO zich ten doel gesteld de referentieniveaus concreet te maken en ervaring op te doen met het werken ermee. Omdat de teksten van het referentiekader taal niet altijd even makkelijk te lezen waren zijn ze per domein uiteen gerafeld en opnieuw geordend. Zo ontstonden Kijkwijzers die kunnen worden ingezet bij het inschalen van opdrachten en het beoordelen van leerlingprestaties.

In een rapport van de Inspectie van het onderwijs uit 2008 is geconstateerd dat een groot deel van de leerlingen in het vmbo basis- en kaderberoepsgerichte leerweg een relatieve achterstand heeft bij tekstbegrip. In de SLO pilot leestraject is daarom geprobeerd docenten beter uit te rusten bij het geven van leesvaardigheidsonderwijs. In deze publicatie wordt daarom aangegeven waar accenten moeten liggen in het leesonderwijs zoals dat is aangegeven in het Referentiekader taal en rekenen. Verder worden tips voor didactische werkvormen gegeven met voorbeelden van teksten en activiteiten daarbij. Ook is er aandacht voor het studerend lezen bij zowel het vak Nederlands als bij de beroeps- en zaakvakken.

Om de niveaus van het Referentiekader taal, dat onlangs wettelijk is vastgelegd, te concretiseren, heeft SLO samen met een docentenpanel onderzocht:-Welke voorbeelden er in het voorgezet onderwijs te vinden zijn van gesprekken en spreken op de vier niveaus van het Referentiekader taal.-Hoe het werken met het Referentiekader taal zich verhoudt tot de praktijkkennis en -ervaring van docenten Nederlands.Deze publicatie bevat voorbeelden op niveau 1F, 2F, 3F of 4F, met een toelichting waarom de opdracht en de daarbij behorende leerlingprestatie illustratief is voor het betreffende niveau, hoe die voorbeelden zijn gevonden en welke inzichten het werken met het Referentiekader heeft opgeleverd.

Pabo's staan met ingang van het opleidingsjaar 2012-2013 voor de taak de kennisbases Nederlandse taal en rekenen-wiskunde in het curriculum te implementeren. Aan SLO is door het ministerie van OCW gevraagd nader onderzoek te doen naar de implicaties die de komst van de kennisbases heeft voor het pabocurriculum en naar de manier waarop pabo's de kennisbases implementeren. Zeven pilotpabo's hebben deelgenomen aan het onderzoek. Vanuit elke pabo wordt een casusbeschrijving gegeven waarin wordt aangegeven hoe het nieuwe curriculum eruit gaat zien en hoe de vernieuwing wordt georganiseerd.

De invoering van het Referentiekader taal en rekenen stelt het basisonderwijs voor de vraag langs welke weg de eindniveaus 1F en 1S/2F te bereiken zijn. Hoe is de opbouw van de leerstof voor de verschillende domeinen over de groepen 1 tot en met 8? Welke didactiek is geschikt om die leerstof in de verschillende groepen aan de orde te stellen? Een serie van vier publicaties, elk over één van de domeinen van het taalonderwijs, wil antwoord geven op deze vragen. Deze publicatie bevat een uitwerking van doorlopende leerlijnen voor het domein begrippenlijst en taalverzorging. Hoofdstuk 1 geeft een schematisch overzicht van de leerstoflijnen bij het domein. Hoofdstuk 2 beschrijft algemene kenmerken van de leerstoflijn en hoofdstuk 3 bevat korte karakteristieken van de inhouden voor begrippenlijst en taalverzorging in respectievelijk groep 1/2, 3/4, 5/6 en 7/8.

In het project Tussendoelen & leerlijnen (TULE) van SLO zijn de kerndoelen van alle leergebieden uitgewerkt. Hiermee biedt SLO scholen/leraren een beeld wat er onder de globale kerndoelen verstaan kan worden. Het geeft zicht op de manier waarop bij ieder kerndoel de inhouden (kennis en vaardigheden) en activiteiten (van kinderen en leraren) kunnen worden verkaveld over de groepen 1 tot en met 8. Dit maakt de doorgaande ontwikkeling van de inhoud van het onderwijsaanbod zichtbaar. De uitwerkingen in TULE laten zien hoe de inhoudsverkaveling eruit zou kunnen zien. Van de informatie op de TULE website (tule.slo.nl) is voor alle zeven leergebieden een geprinte versie beschikbaar. Dit deel betreft het leergebied Nederlands.