Afstemming met andere vakken

Maatschappelijke verschijnselen als migratie, verstedelijking, culturele beïnvloeding kun je samen met aardrijkskunde en/of maatschappijleer bestuderen. Economische ontwikkelingen zoals industrialisatie of handelsstromen samen met aardrijkskunde en/of economie.

Ook samenwerking op literair-cultureel en vlak is goed mogelijk. Dan liggen verbanden met Nederlands, de moderne vreemde talen en/of de klassieke talen voor de hand. Samenwerking met culturele en kunstzinnige vorming en/of klassieke culturele vorming ligt zeer voor de hand: deze vakken bieden voor een belangrijk deel cultureel-historische context die bij kan dragen aan begrip van historische processen. Op scholen waar levensbeschouwing en/of filosofie wordt aangeboden, kan afstemming met geschiedenis wederzijds bevruchtend zijn. Tenslotte is ook samenwerking denkbaar met de bètawetenschappen: een stuk geschiedenis van de natuurwetenschappen en/of de biografie van een belangrijke natuurwetenschapper uit het verleden dient zich als mogelijkheid aan.

Samenwerken met andere vakken - in welke vorm of mate dan ook - is geen doel op zich. Als een school, docent of leerling er voor kiest om onderdelen van vakken met elkaar te verbinden, dan moet duidelijk zijn, wat daarvan het doel is (pedagogisch, didactisch, vakinhoudelijk) - en wat de al dan niet gecombineerde leerdoelen zijn van de deelnemende vakken.

Onderbouw

In de onderbouw van het vo komt samenwerking veel voor. Rond de 40% van de leerlingen, met name in het vmbo en op vernieuwingsscholen, krijgt in de onderbouw het gecombineerde vak MM aangeboden. Rond het thema burgerschap en ook in combinatie met levensbeschouwing ontstaan in den lande daarnaast nieuwe vakkenclusters. Incidentele samenwerking rond thema's of projecten komt ook nog steeds veel voor (Tuithof e.a., 2017).