Uitwerking van (vernieuwende) keuzevakken

5 maart 2024

Scholen mogen zelf bepalen hoe ze het examenprogramma omzetten in een onderwijsprogramma.

Dat betekent dat scholen ook zelf bepalen in welke volgorde het profielvak en de keuzevakken aangeboden worden: na elkaar, naast elkaar of in elkaar ofwel op een geïntegreerde wijze. Een en ander zal afhangen van het moment waarop de school gekozen heeft het centraal examen af te nemen. Dit kan in leerjaar 3 of in leerjaar 4.

Wanneer de school beslist een keuzevak aan te bieden dan heeft dit consequenties voor de inhoud van het onderwijsprogramma. Docenten moeten gaan nadenken over de inhoud en organisatie van theorielessen en praktijkopdrachten. Kortom: docenten moeten antwoord geven op de vraag:

Wat is er nodig om de leerlingen in staat te stellen de eindtermen van dit keuzevak te behalen?

Docenten maken daarvoor een "plan om te leren, een leerplan!"

Voor het realiseren van een consistent en overzichtelijk onderwijsprogramma in de vorm van een leerplan maken we gebruik van het curriculaire spinnenweb van SLO (zie onderstaande afbeelding).
Het ontwikkelen van een leerplan begint bij de visie. De visie geeft aan waartoe je dit keuzevak aanbiedt. Daarna werk je elke draad van het web uit. Op deze wijze zorg je er voor dat alle leerplanaspecten evenwichtig en samenhangend aan bod komen en dat er niets "vergeten" wordt.
Een veel voorkomende valkuil is namelijk dat er onevenredig veel aandacht besteed wordt aan bijvoorbeeld de leerinhouden en leeractiviteiten (methode en lessen) waardoor de andere aspecten te weinig zijn doordacht en uitgewerkt. De metafoor van het spinnenweb is daarbij verhelderend:

Als je te hard aan een draad van het spinnenweb trekt
dan trek je het hele web kapot!"

Curriculair spinnenweb


Systematisch en vanuit het hart van het web worden alle draden van het spinnenweb van bovenaf met de klok mee stap voor stap uitgewerkt waarbij de uitwerking van elke draad meestal consequenties heeft voor de andere draden.

In de download is een stappenplan uitgewerkt.