Morele markten?

25 juli 2023

Examens 2021 en verder

Op de eindexamens 2021 – 2023 bereiden leerlingen die filosofie doen op het vwo zich voor met het boek Het Goede Leven en de Vrije Markt. Schrijvers Govert Buijs, Jelle van Baardewijk en Ad Verbrugge leveren hierin fundamentele kritiek op ideeën zoals die leven rond (onder andere) de vrije markt. Ook bespreken zij wat geluk en een zinvol bestaan anno nu kunnen betekenen. Boek en examenthema sluiten daarmee aan bij actuele ontwikkelingen in de economie, waarin niet meer de rationele, calculerende burger centraal staat, maar juist de mens als een moreel en relationeel wezen.

In de (voor)examenjaren ervaren leraren en leerlingen in het algemeen weinig ruimte om aan vakoverstijgend werken en leren en andere uitstapjes te doen. Voor leerlingen in het vwo die behalve filosofie ook economie en/of geschiedenis in hun pakket hebben, verdient het toch aanbeveling om de inhouden en thema’s van Het Goede Leven en de Vrije Markt te verbinden met wat ze leren bij in ieder geval die twee vakken – en omgekeerd.

Voor leraren economie lijkt het in ieder geval goed om te weten dat leerlingen die filosofie in hun pakket hebben de komende vier jaar in aanraking zullen komen met Mandeville, Marx en Smith. Over de historische ontwikkeling van het kapitalisme staat weliswaar niets in de eindtermen filosofie, maar wel iets in het (dikke) handboek. Leerlingen die ook geschiedenis doen zullen vanaf 2022 merken dat het handboek het begin van het kapitalisme elders in de tijd plaatsen dan de examenkaternen Geschiedenis. Ook dat biedt mooie aanknopingspunten voor intercollegiale samenwerking, juist ook in de examentijd. Voor een vergelijking van eindtermen filosofie, economie en geschiedenis zoals die nu én (geschiedenis) vanaf 2022 zullen gelden vind je hier een overzicht (pdf, 261 kB).

contactpersoon

Matthijs Driebergen 270