Deze Taakhulp ondersteunt leerplanontwikkelaars bij het opzetten en uitvoeren van formatieve evaluatie.
Formatieve evaluatie
Bij leerplanontwikkeling hanteren ontwikkelaars een cyclische aanpak om de kwaliteit van het product te vergroten. Formatieve evaluatie heeft een centrale plek in het ontwikkelproces. Bij het uitvoeren van een formatieve evaluatie doorloop je een aantal stappen. Wanneer je voor het eerst met deze Taakhulp werkt, is het raadzaam bij "stel een evaluatieplan op" te starten. Mocht je al meer ervaring hebben, dan kan je zelf bepalen waar je begint. Eventueel kun je voor het maken van een evaluatieplan gebruik maken van onderstaand matchboard.
Een blik op leerplanevaluatie
Bezoek de website op: leerplanevaluatie.slo.nl
Evaluatie-Matchboard
Als hulpmiddel bij het plannen van formatieve evaluatie-activiteiten hebben Nieveen, Folmer en Vliegen (2012) een 'Evaluatie-Matchboard' (pdf, 317 kB) ontwikkeld.
De gebruikte termen op het matchboard staan nader verklaard op de achterzijde. Daar staan ook een algemeen model voor ontwerponderzoek en het curriculaire spinnenweb (als metafoor voor de samenhang van leerplancomponenten) afgebeeld.
Korte instructie voor het gebruik van het Evaluatie Matchboard:
A. Bepaal welke evaluatievraag centraal staat tijdens de formatieve evaluatie
Naarmate de productontwikkeling vordert, verschuift de aandacht van een formatieve evaluatie veelal van vragen met betrekking tot de relevantie en consistentie van het tussenproduct naar vragen ten aanzien van de bruikbaarheid en uiteindelijk de effectiviteit.
De antwoorden op deze vragen leveren de bouwstenen voor de evaluatievraag:
"Wat is de [kwaliteitsaspect] van het product dat in de fase zit van [ontwikkelfase]"
Voorbeeld van zo'n evaluatievraag:
"Wat is de werkelijke bruikbaarheid [kwaliteitsaspect] van een 'quick reference manual' voor het gebruiken van Chinese karakters die gedeeltelijk in detail is uitgewerkt [ontwikkelfase]?"
B. Bepaal geschikte evaluatiemethoden en –activiteiten om de vraag te beantwoorden
Zoek de kolom met de ontwikkelfase [1] en zoek de kolom met het kwaliteitsaspect [2] dat centraal staat bij de evaluatie. Bepaal vervolgens via de kleurcodering waar een 'match' zit (aan beide kanten moet dezelfde kleur staan). Volg daarna de pijlen naar het midden van het matchboard om de geschikte evaluatiemethoden [4] en bijpassende evaluatie-activiteiten [5] vast te stellen.
Voorbeeld van zo'n match:
Bij de evaluatievraag:
"Wat is de verwachte bruikbaarheid [kwaliteitsaspect] van een 'quick reference manual' voor het gebruik van Chinese karakters die gedeeltelijk in detail is uitgewerkt [ontwikkelfase]?"
- Ga naar de kolom "gedeeltelijk gedetailleerd product" [Ontwikkelfase]
- Ga naar de kolom "Verwachte bruikbaarheid" [Kwaliteitsaspect]
- Het matchboard laat nu een match zien op de kleuren blauw [Focusgroep] en oranje [Walkthrough].
- Bij een focusgroep past als evaluatie-activiteit het interviewen van respondenten; Bij het uitvoeren van een walkthrough passen de evaluatie-activiteiten: een checklist nalopen, het interviewen van respondenten en het observeren.
Voor meer informatie verwijzen we je graag naar:
Hoofdstuk 6 in de volgende bron: Nieveen, N., & Folmer, E. (2013). Formative evaluation in educational design research (pdf, 5.2 MB). In T. Plomp, & N. Nieveen (Eds.), Part A: Introduction to Educational Design Research (pp. 152 – 169). Enschede: SLO. (download)