Actualisatie van de examenprogramma's

Waarom worden de examenprogramma's geactualiseerd?

Actuele examenprogramma’s dragen bij aan een goede doorstroom naar vervolgonderwijs en tussen schoolsoorten en leerwegen. Ook bereiden ze leerlingen beter voor op hun plek in de maatschappij.

In juni 2022 is in opdracht van het ministerie van OCW de actualisatie van de examenprogramma’s Nederlands, moderne vreemde talen, wiskunde, natuurwetenschappelijke vakken en maatschappijleer gestart. In januari 2023 is ook de actualisatie van de examenprogramma's Fries, klassieke talen en de moderne vreemde talen Arabisch, Chinees, Italiaans, Russisch en Turks van start gegaan. Burgerschap en digitale geletterdheid krijgen een plek binnen de examenprogramma’s van deze vakgebieden. Vanaf september 2024 starten drie vakvernieuwingscommissies om de examenprogramma’s van bewegen en sport, kunst en cultuur en mens en maatschappij te actualiseren. Alle vakvernieuwingscommissies ontwikkelen in 24 maanden tijd actuele conceptexamenprogramma’s voor hun vak(ken).

Hoe gaat de actualisatie in zijn werk?

In de werkopdracht (pdf, 591 kB) van het ministerie van OCW staan de inhoudelijke uitgangspunten en kwaliteitscriteria voor de actualisatie beschreven. Bij de actualisatie worden leraren, experts, schoolleiders, leerlingen en belangrijke onderwijspartijen, waaronder de vakverenigingen, betrokken. SLO voert regie op het gehele proces.

Wie actualiseren de examenprogramma's?

Leraren, vakinhoudelijk experts en curriculumexperts ontwikkelen in afzonderlijke vakvernieuwingscommissies de conceptexamenprogramma’s. Deze programma's worden vervolgens beproefd op bruikbaarheid en effectiviteit in de praktijk.

Voor een betere doorstroom tussen vmbo-havo-vwo, worden de examenprogramma’s voor de verschillende leerwegen en schoolsoorten binnen één commissie ontwikkeld. Er is in het proces expliciet aandacht voor het voorkomen van overladenheid in het curriculum, het borgen van inhoudelijke samenhang tussen de schoolsoorten en een gemeenschappelijke architectuur tussen examenprogramma’s.

Hoe wordt het onderwijsveld verder betrokken?

Voor elke vakvernieuwingscommissie is een advieskring ingericht, die bestaat uit een vertegenwoordiging van de onderwijspraktijk. De advieskring geeft feedback en reflecteert op de conceptexamenprogramma's. De commissie kan de advieskring ook inzetten als zij extra expertise nodig hebben. Op die manier leveren de commissies uiteindelijk examenprogramma's op die gedragen worden door het onderwijsveld.

Hoe wordt de kwaliteit geborgd?

Om de kwaliteit van de tussenproducten en het proces te waarborgen heeft SLO naast de advieskring ook interne kwaliteitszorg ingericht. Deze kwaliteitszorg bestaat uit twee onderdelen: het monitorteam en de expertpoule.

Welke bronnen worden gebruikt voor de actualisatie?

De vakvernieuwingscommissies maken bij hun werkzaamheden gebruik van diverse bronnen, waaronder de startnotities per vak (zie downloads) en het onderzoek van ResearchNed (pdf, 14 MB) naar de aansluiting tussen vo en respectievelijk mbo, ho en wo. Ook de voorstellen van Curriculum.nu en diverse vakspecifieke verkenningen worden als bronnen gebruikt bij de actualisatie.

Contactpersoon: Gerdineke van Silfhout