Publicaties

Veel scholen profileren zich met sport en bewegen in de vorm van sportklassen. Maar er is geen wettelijk kader voor hoe het onderwijs in sportklassen verzorgd moet worden. Ook is onbekend hoe scholen dat doen. SLO heeft in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een onderzoek gedaan naar de wijze waarop scholen sportklassen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs (onderbouw vo) vormgeven.

Om te weten wat kinderen in Nederland op school leren worden sinds 1987 periodieke peilingsonderzoeken gehouden in het primair onderwijs. De onderzoeken worden gedaan op basis van een zogenaamde domeinbeschrijving. In een domeinbeschrijving wordt beschreven wat de wettelijke eisen zijn voor de inhoud van het specifieke domein en hoe deze inhoudelijke eisen kunnen worden vertaald naar de praktijk van het onderwijs.

De handreiking Sportieve leerlingen in de bovenbouw vmbo-bb/kb dient ter inspiratie voor docenten beroepsgericht en docenten LO. De publicatie beschrijft drie varianten waarmee scholen de talenten van sportieve basis- en kaderleerlingen verder kunnen helpen ontplooien en hen voor kunnen bereiden op vervolgstudie en beroep. De nieuwe beroepsgerichte examenstructuur met een profielvak en keuzevakken biedt hiervoor meerdere mogelijkheden. Mede geïnspireerd op de ervaringen met het schoolexamenvak lichamelijke opvoeding 2 (LO2) in de gemengde en theoretische leerweg wordt in kaart gebracht hoe ook voor basis- en kaderleerlingen een doorlopende leerlijn gecreëerd kan worden. Een leerlijn waarin het omgaan met mensen en het regelen van beweeg- en sportactiviteiten centraal staan.

Doel van de trendanalyse voor bewegingsonderwijs en sport is het in kaart brengen van de belangrijkste trends en opmerkelijke ontwikkelingen binnen dit leergebied in alle sectoren van het onderwijs. Daarbij past SLO een zogenaamde BUG-systematiek toe, dit betekent dat het curriculum wordt geanalyseerd volgens de driedeling Beoogd, Uitgevoerd en Gerealiseerd. Richtinggevende vragen daarbij zijn: welke patronen en opvallende discrepanties tussen beoogd-uitgevoerd-gerealiseerd zijn zichtbaar? Welke ruimte hebben, ervaren en nemen scholen en leraren bij de vormgeving van hun onderwijs? Wat moet, mag en kan? Waar liggen aanknopingspunten en uitdagingen voor verbetering? De analyse richt zich op leerplanontwikkelaars, lerarenopleiders, beleidsmakers, directies en onderzoekers rondom bewegingsonderwijs en sport.

Het wetsvoorstel kwaliteit (voortgezet) speciaal onderwijs legt de taak van scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (vso-scholen) wettelijk vast: het onderwijs inrichten in één of meer uitstroomprofielen, te weten Vervolgonderwijs, Arbeidsmarkt en Dagbesteding. In opdracht van het ministerie van OCW heeft SLO, in nauwe samenwerking met vele betrokkenen uit het veld, kerndoelen ontwikkeld bij de in te voeren uitstroomprofielen in het vso. Met kerndoelen die per uitstroomprofiel zijn geformuleerd, wordt geregeld aan welke eisen het globale onderwijsaanbod van het vso moet voldoen. Drie losse deelnotities bieden vanuit een onderwijsinhoudelijk en leerplankundig perspectief een kader, op basis waarvan scholen het onderwijs in de verschillende uitstroomprofielen kunnen inrichten.

Deze publicatie is bestemd voor beleidsmakers, curriculum- en materiaalontwikkelaars, schoolleiders, leerkrachten, vakdocenten bewegingsonderwijs en lerarenopleiders. De belangrijkste dingen die kinderen moeten leren om actief deel te nemen aan de samenleving zijn vastgelegd in de zogenaamde kerndoelen. De leergebied-specifieke kerndoelen zijn ingedeeld in Nederlandse taal; Engels; Friese taal; rekenen/wiskunde; oriëntatie op jezelf en de wereld; kunstzinnige oriëntatie en bewegingsonderwijs.