Publicaties

In opdracht van het ministerie van OCW werkt SLO in het project Passende perspectieven aan uitwerkingen van de referentieniveaus voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Passende perspectieven ondersteunt scholen in het primair en secundair onderwijs bij het maken van (inhoudelijke) keuzes. Voor het primair onderwijs staan intern begeleiders (ib-ers), taalcoördinatoren en leerkrachten bijvoorbeeld voor de vraag wat een passend aanbod is voor leerlingen voor wie een ontwikkelingsperspectief is vastgesteld. Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die de cognitieve capaciteiten hebben om door te stromen naar havo/vwo geven de huidige leerroutes naar 1F echter te weinig uitdaging. Deze publicatie heeft tot doel aan te geven hoe er ook voor deze leerlingen gestreefd kan worden naar zo hoog mogelijke doelen (1S), terwijl tegelijkertijd inzichtelijk wordt gemaakt op welke onderdelen/doelen op weg naar 1S zij mogelijk ondersteuning nodig hebben.

Dit rapport beschrijft en analyseert de huidige (2016) stand van zaken van het curriculum van de natuurwetenschappelijke vakken in po en vo. Uit deze analyse zijn knelpunten verzameld die hebben geleid tot een zevental trends. Het betreft onder ander duurzame ontwikkeling, de concept-contextbenadering, vaardigheden en (formatieve) toetsing.

Nadat in de tweede fase havo/vwo in augustus 2007 een nieuw examenprogramma voor aardrijkskunde werd ingevoerd, is in 2010 het besluit gevallen om ook een nieuw programma voor aardrijkskunde in het vmbo in te voeren. Dit rapport is een verslag van het onderzoek heeft betrekking op de implementatie van het nieuwe examenprogramma, zoals dat in augustus 2013 op alle vmbo-scholen werd ingevoerd (te starten in het derde leerjaar) en in mei 2015 voor het eerst werd geëxamineerd. De ervaringen van zowel docenten als leerlingen zijn onderzocht. Concreet is onderzocht in hoeverre docenten en leerlingen tevreden zijn over een aantal specifieke aspecten van het nieuwe examenprogramma en welke knelpunten zij ervaren.

Begin 2016 verscheen de eerste trendanalyse voor de beroepsgerichte vakken in het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo), het voortgezet speciaal onderwijs (vso) en het praktijkonderwijs (pro). In voorliggend addendum wordt deze verdiept en op onderdelen geactualiseerd. Zo is in de eerste trendanalyse uitgebreid ingegaan op de vernieuwing van de beroepsgerichte vakken in het vmbo. Inmiddels zijn de nieuwe examenprogramma’s wettelijk ingevoerd en hanteren de meeste vmbo-scholen de nieuwe examenprogramma’s in de praktijk. Dit addendum gaat daarom in op de voorbereidingen van de scholen en op de eerste ervaringen van de pilotscholen. Daarnaast is de trendanalyse uitgebreid met een historische schets over de voorgeschiedenis en het karakter van het vmbo.

Deze publicatie richt zich op vso-scholen die inhoudelijke en organisatorische afstemming zoeken tussen het arbeidsmarktgerichte uitstroomprofiel en het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs. Soms wordt namelijk pas in de loop van de onderbouw duidelijk wat het best passende uitstroomprofiel voor een leerling is. Om opstroming mogelijk te maken zullen deze scholen zoeken naar mogelijkheden voor afstemming tussen de profielen, waardoor een latere overstap mogelijk blijft. De uitwerkingen in deze publicatie bieden scholen houvast om een onderbouwprogramma samen te stellen waarmee het uitstroomprofiel na twee jaar alsnog (omhoog) bijgesteld kan worden.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde B vwo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde B havo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde A vwo opgenomen.

De invoering van de nieuwe wiskunde-examenprogramma's voor havo en vwo en de daarbij behorende syllabi zijn belangrijke dragers van de beoogde vernieuwing in het wiskundeonderwijs. Om het invoeringsproces te kunnen bijstellen en verbeteren heeft SLO evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder docenten die in 2015-2016 zijn gestart met het nieuwe programma. Daarbij is gebruik gemaakt van een docentvragenlijst die bestond uit drie delen: achtergrondkenmerken en nascholing, de onderwijspraktijk (wat doen docenten) en onderwijsbaarheid, toetsbaarheid en haalbaarheid (wat vinden docenten). In dit rapport zijn de resultaten van het onderzoek betreffende wiskunde A havo opgenomen.

De trendanalyse Nederlands beschrijft en documenteert voor een aantal onderwijssectoren de stand van zaken op het gebied van het taalonderwijs Nederlands, beschreven aan de hand van een BUG-analyse (beoogd, uitgevoerd en gerealiseerd curriculum). De publicatie sluit af met een aantal curriculaire uitdagingen voor de komende jaren: meertaligheid en culturele diversiteit, een evenwichtig en samenhangend curriculum, productieve vaardigheden, kennis over taal, literatuur, toetsing en taal in andere vakken.