Zoeken

Compilatie van 37 spelbeschrijvingen die eerder gepubliceerd zijn in het rekentijdschrift Volgens Bartjens. De rekenspellen zijn afwisselend geschikt voor de onderbouw, de middenbouw en de bovenbouw. De rekeninhouden die aan de orde komen betreffen getalbegrip, bewerkingen, meetkunde en logisch denken en redeneren. In sommige spellen ligt de nadruk op het verkennen van een rekeninhoud, bij andere spellen gaat het om het oefenen van bepaalde basisvaardigheden en weer andere spellen vragen om het toepassen van inzichten, strategieën, kennis en vaardigheden.

Havoleerlingen met profiel C&M hoeven sinds augustus 2007 geen wiskunde in hun vakkenpakket op te nemen. Bij nader inzien wordt het ontbreken van wiskunde in het curriculum voor deze groep onwenselijk geacht: alle havoleerlingen moeten een examenprogramma wiskunde volgen. Begin 2012 werd daarom een programmacommissie samengesteld die in opdracht van de minister van OCW een concept-examenprogramma wiskunde C voor het havoprofiel C&M ontwikkelt. In het ontwikkelplan wiskunde C havo is opgenomen dat een flankerend onderzoek uitgevoerd wordt. Voorliggend rapport is een weergave van dit onderzoek. Het richt zich met name op de ervaringen van docenten wiskunde die onderwijs geven aan havoleerlingen in het profiel C&M en op de vraag welke wiskundige vaardigheden leerlingen moeten hebben die doorstromen naar hbo-v en pabo.

Het invoeringsplan nieuwe wiskunde-examenprogramma's beschrijft de uitgangspunten en organisatie van de invoering van de nieuwe examenprogramma's wiskunde A, B, C en D voor de tweede fase havo en vwo. Hierbij wordt ingegaan op het begrip 'invoeren' en de achterliggende doelen van de wiskundevakvernieuwing en de bijbehorende beleidscontext. Ook is aandacht voor algemene kennis over invoeringsprocessen vanuit een leerplankundig perspectief en specifieke ervaringen uit de wiskundepilots. Verder beschrijft het rapport de verschillende activiteiten bij het invoeringsproces en de instanties die daarbij betrokken zijn.

De experimentele examenprogramma’s wiskunde 2014, zoals ontwikkeld door cTWO, vormden de grondslag voor de examenpilots die in het schooljaar 2009-2010 van start gingen in de vierde klassen van in totaal zestien pilotscholen voor havo en vwo. Deze pilots zijn onderworpen aan een onafhankelijke, meerjarige curriculumevaluatie, uitgevoerd door SLO in opdracht van het ministerie van OCW en in afgestemd met cTWO. De evaluatie richtte zich op beantwoording van de volgende algemene hoofdvraag: In hoeverre heeft de vernieuwing geresulteerd in voor pilotdocenten en -leerlingen haalbare en uitvoerbare wiskundeprogramma's? De evaluatierapportage in zijn geheel omvat, naast een samenvattend eindrapport, zeven deelrapportages over de examenpilots wiskunde A, B en D voor havo en wiskunde A, B, C en D voor vwo.

In het Referentiekader taal & rekenen zijn voor het primair onderwijs twee niveaus beschreven: streefniveau 1S en fundamenteel niveau 1F. Niveau 1S voor rekenen moet door het gros van de kinderen beheerst worden aan het eind van het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs (behalve in cluster 3). Als verantwoord wordt vastgesteld dat kinderen dit niveau niet zullen halen, kunnen leraren deze kinderen laten werken naar fundamenteel niveau 1F. Dit document beschrijft hoe de gebruikers van de rekenmethode De wereld in getallen met hun hun leerlingen kunnen werken naar het voor hen hoogst haalbare rekenniveau.

De referentieniveaus beschrijven wat leerlingen moeten kennen en kunnen op het gebied van taal en rekenen op verschillende momenten in hun onderwijsloopbaan. Voor het primair onderwijs zijn twee niveaus beschreven: streefniveau 1S en fundamenteel niveau 1F. Niveau 1S moet door het grootste gedeelte van de leerlingen bereikt worden aan het eind van het basisonderwijs. Als op een verantwoorde manier wordt vastgesteld dat het aanbod op niveau 1S te hoog is en de leerling deze doelen niet zal halen, kunnen leraren deze leerling laten werken naar niveau 1F. De voorliggende checklist helpt intern begeleiders (en leraren) om een zorgvuldige afweging te maken bij de keus om het 1S-rekenniveau los te laten en te werken naar niveau 1F.

In de schooljaren 2008/2011 zijn op een aantal scholen examenexperimenten uitgevoerd met meerdere vernieuwde bèta-examenprogramma’s voor havo en vwo, onder de naam 'Multipilotproject'. Twee vragen stonden hierbij centraal. De eerste was of scholen extra problemen kunnen verwachten als zij meerdere nieuwe bèta-examenprogramma’s tegelijkertijd moeten invoeren. De tweede vraag was of met de nieuwe examenprogramma’s het bètaonderwijs meer samenhangend wordt. Dit eindverslag geeft een overzicht van het verloop van het project en de belangrijkste resultaten en inzichten die het heeft opgeleverd.

Dit boekje bevat een beschrijving van 26 filmpjes van Sesamstraat waarin rekenen op een mooie manier in beeld wordt gebracht. Primair zijn de filmpjes uit Sesamstraat bedoeld voor thuisgebruik, ze lenen zich echter ook voor gebruik in groep 1, 2 en 3 van de basisschool. Elke beschrijving geeft aan welke rekeninhouden en begrippen in het filmpje aan de orde komen. Verder worden één of meer suggesties gegeven van activiteiten die met de kinderen gedaan zouden kunnen worden.

Jongeren die het mbo en hbo binnenstromen blijken op dit moment veel moeite te hebben met lezen, spellen en rekenen. In hun schoolloopbaan zitten een paar lastige ‘drempels’ bij de overgangen tussen basisonderwijs, vmbo, mbo, havo, vwo, hbo en universiteit. De kansen van leerlingen op een optimale schoolloopbaan worden vergroot als die drempels worden geslecht. Vandaar dat de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen ervoor pleit dat de overheid de niveaubeschrijvingen voor taal en rekenen voorschrijft. De beschrijvingen maken duidelijk wat een leerling voor taal en rekenen op zijn niveau moet beheersen om goed voorbereid te zijn op de volgende fase in zijn schoolloopbaan en op behoorlijk functioneren in de maatschappij.

Deze publicatie, bedoeld voor leerkrachten in de bovenbouw van de basisschool en docenten rekenen-wiskunde in de onderbouw van het vmbo, presenteert de afbakening van een tiental leerstofdomeinen met bijbehorende leerdoelen op het gebied van rekenen-wiskunde die van belang zijn voor de doorgaande leerlijn van het primair onderwijs naar het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs. Met de beschrijving wordt beoogd een indicatie te geven van wat in de hoogste leerjaren van het po en in de eerste leerjaren van het vmbo bij voorkeur aan bod dient te komen. Naast een aantal uitgangspunten voor zo’n curriculum wijst de publicatie ook op valkuilen, bijvoorbeeld dat docenten van andere vakken die een beroep doen op rekenvaardigheden soms hun toevlucht tot didactische kunstgrepen die weliswaar op korte termijn enig effect lijken te sorteren, maar die veelal nauwelijks bijdragen aan een beter begrip en een verdere ontwikkeling van gecijferdheid bij leerlingen.