Wat is formatief evalueren?
Het zijn alle activiteiten die leerlingen en docent uitvoeren om de leeractiviteiten van leerlingen in kaart te brengen, te interpreteren en te gebruiken zodat zij betere beslissingen kunnen maken over vervolgstappen (Black & Wiliam, 1998). Formatief evalueren heeft dus als primair doel om leerlingen inzicht te geven in hun eigen leerproces en onderwijs op maat te geven (o.a. Hattie & Timperley, 2007; Sluijsmans e.a., 2013; William & Leahy, 2015).
Goed inzicht hebben in het leerproces betekent voor zowel docenten als leerlingen dat zij:
- helder hebben waar zij naartoe werken (feed up);
- een goed beeld hebben van waar zij staan (feedback);
- met gerichte instructie en feedback (nog) niet behaalde doelstellingen kunnen bereiken (feedforward).
The five key strategies of formative assessment. Adapted from Leahy, Lyon, Thompson & William, 2005.
Als docent begeleid je het leerproces van leerlingen aan de hand van drie fases, waarbij leerlingen de kans krijgen om te laten zien waar ze staan, ze fouten mogen maken én ze kunnen laten zien hoe zij zich hebben ontwikkeld.
Veel docenten willen formatieve evaluatie meer inbedden in hun lespraktijk, maar hebben behoefte aan meer houvast hierbij. Op deze pagina vind je inspirerende voorbeelden, achtergrondinformatie en uitwerkingen hoe je formatieve evaluatie in kunt zetten binnen de beroepsgerichte vakken.
Voor het tijdschrift Van twaalf tot achttien is een special gemaakt over Formatief evalueren. Deze special is ontwikkeld vanuit de leernetwerken 'Formatief evalueren' waaraan 28 VO-scholen deelnemen in samenwerking met SLO, Hogeschool Utrecht, Wageningen Universiteit en VO-Raad.
geselecteerde documenten
De volgende documenten helpen je verder op weg rond dit thema:
- Unpacking Formative Assessment
In deze video legt Dylan Wiliam de vijf strategieën van formative assessment uit die horen bij de drie fases: feedup, feedback en feedforward. - Inside the black box: raising standards through classroom assessment
Formatieve assessment is een essentieel onderdeel van het werk in de klas en kan de prestaties van leerlingen verhogen. Dit artikel focust op wat er werkelijk gebeurt in de interactie tussen docenten en studenten. De auteurs richten zich op één aspect van het onderwijs: formatieve assessment. Zij betogen dat standaarden alleen kunnen worden verhoogd door veranderingen die door leerkrachten en leerlingen direct in de praktijk gebracht worden. Er is het nodige harde bewijs dat formatieve evaluatie een essentieel onderdeel van het werk in de klas is en dat gerichte aandacht ervoor prestaties kan verhogen. Zij laten verschillende manieren zien hoe formatieve assessment kan worden verbeterd en geven vier stappen om tot die verbetering te komen. - Cijfers geven werkt niet
Een van de eerste vragen die elke leraar zichzelf stelt, is hoe hij zijn leerlingen iets kan aanleren. Wat is de meest effectieve manier om ze de beoogde kunstjes en kennis bij te brengen? John Hattie heeft deze vraag beantwoord met 2 woorden: formatieve evaluatie. Ofwel, leerlingen die hun eigen werk kunnen beoordelen. Maar hoe doe je dat? Wiliam geeft in dit boek tips waarmee je als leraar continue kunt controleren of je leerlingen het doel van een les hebben begrepen, of je les geland is en welke informatie ze nog nodig hebben om het einddoel te bereiken.
