Nederlands - Taalbeschouwing, waaronder strategieën - kerndoel 12 - Groep 3 en 4 - Doorkijkje


De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder 'woordenschat' vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken.


Groep 3 en 4


Doorkijkje Max en de toverstenen

Vera, de juffrouw van groep 3, heeft het prentenboek ‘Max en de toverstenen’ van Marcus Pfister (1997) uitgekozen om te gaan voorlezen. Het boek is bijzonder door zijn onverwachte plot; de kinderen kunnen kiezen tussen een goede of een slechte afloop. Vera leest het boek een aantal keren door, markeert de kernwoorden met potlood in het boek, noteert kernwoorden en nieuwe woorden op het voorbereidingsformulier, maakt woordkaartjes en denkt na over introductie- en verwerkingsactiviteiten.

Vera onderscheidt de volgende hoogfrequente kernwoorden: muis (dier), eiland, hol, winter, steen (muur). Bij een goede afloop ook: mooi, gelukkig. Bijeen slechte afloop ook: mooiere. Als minderfrequentie kernwoorden en kernwoordcombinaties kiest ze: rotseiland, (de winter) is in aantocht, flonkerend, toversteen, bescherming, omwikkelen en afloop. Bij een goede afloop ook: beitelen, rotssplinter, zich in het zweet werken, rotsspleet en triest. Bij een slechte afloop ook: allermooist, rotswand, uithollen, hebzucht, ramp, puinhoop en overleven.

Vera heeft 24 kinderen in de klas, die ze verdeelt in vier groepjes van vijf en één groepje van vier kinderen. Ze is ongeveer twee weken met het boek bezig. In die tijd introduceert ze het thema en boek klassikaal, leest ze het verhaal in kleine groepjes interactief voor met voor- en nagesprek, zorgt ze voor een herhaalde klassikale aanbieding van het verhaal en voert ze in kleine groepjes verwerkingsactiviteiten uit. Als Vera met een kleine groep werkt, voert de rest van de groep zelfstandig verwerkingsactiviteiten of andere activiteiten uit.

Bron: Kienstra, M. (2003). Woordenschatontwikkeling. Nijmegen: Expertisecentrum Nederlands.