Onderwijsdoelen

4 januari 2022

Wat moet ik als docent geschiedenis wel en niet behandelen als het om het examenprogramma gaat? Kan ik opdrachten uit de methode overslaan?  Kan ik voor mijn leerlingen eigen accenten zetten, thema's behandelen die voor hen extra relevant zijn of weglaten omdat ze niet aanslaan? Is er ruimte voor het behandelen van actuele thema's? Dit kom je te weten door kennis te nemen van verschillende documenten. Belangrijk om te weten is het verschil tussen het examenprogramma, de syllabus en de methode. Op deze pagina vind je daar meer duidelijkheid over.

De betekenis van het examenprogramma

Het examenprogramma vind je op de site van examenblad.nl. In het examenprogramma staat in algemene (globale) eindtermen beschreven wat leerlingen aan het eind van de bovenbouw moeten kennen en kunnen. Ook benoemt het examenprogramma welke domeinen op het schoolexamen getoetst moeten worden, en welke op het centraal examen.

Het verschil centraal examen en schoolexamen

De stof van het centraal examen is specifieker beschreven in de syllabus, waarin o.a. de inhoudelijke kernen van de historische contexten in het kort beschreven staan. De makers van het centraal examen mogen niets vragen dat niet in de syllabus staat. Op de website examenblad.nl vind je de syllabus voor havo en vwo per schooljaar.

Voor het schoolexamen is het examenprogramma niet verder uitgewerkt. Hier heb je als docent en of school dus de vrijheid om de globale eindtermen van het examenprogramma zelf in te vullen. Om docenten hierbij te helpen heeft SLO een handreiking gemaakt met daarin voorbeelden van keuzes die je zou kunnen maken in onderwerpen, toetsvormen etc.

Methodes

In methodes is het eindexamenprogramma uitgewerkt tot een volwaardig lesprogramma. Hierin maken de schrijvers allerlei keuzes. Ze voegen bijvoorbeeld personen of voorbeelden toe omdat die de stof kunnen verhelderen, of een nieuw begrip omdat het de samenhang tussen twee andere begrippen duidelijk maakt. Als je jezelf bij een onderdeel van de methode afvraagt of het verplicht is, kijk dan in het examenprogramma of de syllabus.

Alle doelen en leerlijnen in één tool met Leerplan in beeld

Maak je als school bewust keuzes in het curriculum, passend bij jouw leerlingen en visie? Dan wil je goed weten wat de (wettelijke) doelen zijn en hoe de doorlopende leerlijnen in elkaar zitten. Hoe zorg je dat jouw onderwijsprogramma goed aansluit bij wat leerlingen eerder hebben gehad? Hoe maak je een goede mix van verplichte stof en keuzeonderdelen? Zoek je naar meer samenhang tussen de vakken?
Leerplan in beeld helpt je op weg. Het is een digitale tool met doorlopende leerlijnen van primair onderwijs tot bovenbouw vo, maar ook alle wettelijk voorgeschreven kerndoelen en eindtermen per vak.


SLO actualiseert de kerndoelen en examenprogramma’s

Inmiddels zijn de eerste opbrengsten gepubliceerd. Benieuwd naar de ontwikkelingen?