digitale geletterdheid op het ROER College

In een reeks van drie verhalen vertelt Rob van Gameren over de ervaringen rond digitale geletterdheid op zijn school, het ROER College Schöndeln in Roermond.

Deel 3 – De uitwerking: van plan naar praktijk

In het vorige deel van deze reeks vertelde ik hoe we op het ROER College verschillende scenario’s onderzochten voor de invoering van digitale geletterdheid (DG) en hoe we uiteindelijk kozen voor een aanpak die ruimte laat voor groei. In dit derde deel neem ik je mee in de praktische uitwerking: hoe plannen zijn omgezet in lessen, hoe docenten en vakgroepen samenwerken en hoe we blijven leren van wat goed gaat én van wat beter kan.

Van advies naar uitvoering

Na de besluitvorming was het tijd om de plannen te vertalen naar de praktijk. De sleutelwoorden in deze fase: samen doen en leren door te proberen.

Aan het einde van het schooljaar werd een team van drie DG-docenten samengesteld. Zij kregen de taak om alle DG-lessen in de brugklas te verzorgen en vormden samen met twee leden van de werkgroep digitale geletterdheid de kerngroep. Deze kerngroep werkte aan het eind van het schooljaar module 1 – ICT-vaardigheden volledig uit, besprak het ontwerp met de benoemde DG-docenten en stelde het programma waar nodig bij. Zo lag er bij de start van het nieuwe schooljaar een goed doordachte lessenreeks klaar. De module richt zich op basis-ICT-vaardigheden en is opgebouwd rond praktische opdrachten die leerlingen direct kunnen toepassen in hun schoolwerk – zoals slim werken in de cloud, het organiseren van digitale bestanden en veilig omgaan met persoonsgegevens.

Leren in de praktijk: de eerste modules

De drie DG-docenten verzorgden alle lessen in de negen brugklassen. Tijdens de eerste periode werd vooral gekeken naar wat werkte in de klas: tempo, afwisseling en aansluiting bij de leefwereld van leerlingen. Tegelijkertijd werden eventuele op- en aanmerkingen bijgehouden en is afgesproken dat deze voor het einde van module 2 zullen worden besproken en module 1 daar waar nodig aangepast. De werkgroep nam deze feedback daar waar van belang al mee mee bij de ontwikkeling van module 2, waarin thema’s als mediawijsheid, internet en AI centraal staan. Leerlingen leren niet alleen informatie beoordelen en veilig navigeren op internet, maar ontdekken ook hoe AI hun dagelijkse (digitale) wereld beïnvloedt – én hoe ze er bewust en kritisch mee kunnen omgaan.

Parallel hieraan startte de voorbereiding van module 3, waarin programmeren en probleemoplossend denken centraal staan. Daarbij wordt wederom bewust de verbinding gezocht met de vakken. Zo groeit digitale geletterdheid steeds meer uit tot een geïntegreerd onderdeel van het curriculum.

Samen leren: professionalisering van docenten

Een belangrijk onderdeel van deze fase is de scholingsmiddag die in het voorjaar wordt georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst volgen docenten verschillende workshops over de ICT-basisvaardigheden uit module 1 – inclusief toepassingen die zij in hun eigen lespraktijk kunnen gebruiken – en over AI in het onderwijs. Daarbij gaat het niet alleen om hoe leerlingen AI kunnen inzetten, maar ook om hoe docenten AI kunnen gebruiken als hulpmiddel in hun dagelijkse werk.

Het doel van de scholingsmiddag is tweeledig:

• vergroten van het digitale kennisniveau van docenten;
• stimuleren van samenwerking tussen vakgroepen, zodat digitale geletterdheid ook in andere vakken zichtbaar wordt.

Blijven ontwikkelen

Digitale geletterdheid is nooit ‘af’. Dat besef vormt de basis van onze aanpak. Iedere periode wordt geëvalueerd en waar nodig aangepast. Tegelijkertijd onderzoeken we hoe DG ook in leerjaar 2 en 3 een plek krijgt – zowel voor herhaling als verdieping, maar met een beperkter aantal uren (bijvoorbeeld twee periodes in leerjaar 2 en één periode in leerjaar 3).
Door te blijven reflecteren, samenwerken en delen groeit digitale geletterdheid bij ons op school van een nieuw vak naar een vanzelfsprekend onderdeel van goed onderwijs.

Heb je zelf al stappen gezet op jouw school? Of sta je nog aan het begin? We zijn benieuwd naar jouw ervaringen. Sparren? Graag! Neem gerust contact op.

Rob van Gameren <r.vangameren@roercollege.nl>