Digitale geletterdheid op het ROER College
In een reeks van drie verhalen vertelt Rob van Gameren over de ervaringen rond digitale geletterdheid op zijn school, het ROER College Schöndeln in Roermond.
Deel 2 – Van inventarisatie naar advies: keuzes maken met draagvlak
In het eerste deel van deze reeks beschreef ik hoe we op het ROER College in kaart brachten wat we al doen aan digitale geletterdheid (DG) en waar de verbeterkansen liggen. Die inventarisatie maakte duidelijk dat er op verschillende plekken in het curriculum waardevolle initiatieven waren, maar dat samenhang en actualiteit nog ontbraken. De volgende stap was daarom: hoe kunnen we DG structureel invoeren, op een manier die past bij onze school en haalbaar is voor docenten en leerlingen?
Een advies met meerdere routes
Tijdens het tweede trajectdeel hebben we een advies uitgewerkt met vier mogelijke varianten voor de invoering van digitale geletterdheid in de brugklas. Belangrijk uitgangspunt was dat elke variant rekening moest houden met de beschikbare onderwijstijd, de betrokkenheid van mentoren en vakdocenten, en de kwaliteit en continuïteit van het programma. De varianten liepen uiteen van een relatief beperkte integratie tot een bredere, vakoverstijgende invulling.
Variant 1: Eén vaste DG-les per week gedurende één periode
In deze variant vervangt één van de vier mentoruren in de eerste periode een les digitale geletterdheid.
Voordeel: praktisch uitvoerbaar en overzichtelijk in te plannen.
Nadeel: de beschikbare tijd blijft beperkt, waardoor verdieping lastig is.
Variant 2: Verplichte keuzeperiode DG
Naast de eerste variant wordt één periode een verplicht keuzeuur DG toegevoegd.
Voordeel: biedt meer ruimte voor differentiatie en eigen invulling.
Nadeel: vraagt extra afstemming in het rooster en begeleiding.
Variant 3: Burgerschap én Digitale Geletterdheid
In deze opzet wordt, naast de verplichte periode burgerschap, ook DG drie periodes per jaar aangeboden.
Voordeel: structurele aandacht voor DG als basisvaardigheid.
Nadeel: vraagt meer lesuren, met gevolgen voor de lessentabel.
Variant 4: Volledig geïntegreerd in het lesrooster
Een ambitieuzere optie waarin DG naast burgerschap drie vaste periodes in het rooster krijgt.
Voordeel: stevige verankering en continuïteit.
Nadeel: vraagt de meeste inzet en planning, zowel van schoolleiding als docenten.
Van papier naar praktijk: het belang van draagvlak
Het maken van een keuze ging niet alleen over inhoud, maar vooral over mensen. Vanaf het begin was duidelijk dat digitale geletterdheid alleen duurzaam ingevoerd kan worden als docenten zich eigenaar voelen van het programma. Daarom kozen we bewust voor een open adviesfase: collega’s dachten actief mee over haalbaarheid, de koppeling met bestaande vakken en de rol van de mentor in de uitvoering.
Deze gesprekken leverden waardevolle inzichten op. Veel docenten wilden graag bijdragen, maar gaven aan behoefte te hebben aan duidelijke kaders en voorbeelden van hoe DG in hun vak geïntegreerd kon worden. Ook kwam de wens naar voren om niet alles in één keer te doen, maar gefaseerd te bouwen: eerst een stevig fundament in de brugklas, daarna uitbreiding naar leerjaar 2 en 3.
Het advies dat uiteindelijk aan het managementteam werd voorgelegd, bood daarom flexibiliteit: een combinatie van variant 1 en 3, met ruimte om door te groeien naar een structureel DG-programma.
Keuzes met toekomst
Aan het einde van het schooljaar stemde het managementteam in met de voorgestelde aanpak. Er werd besloten drie DG-docenten aan te stellen die het programma voor de brugklassen gaan verzorgen. De lessen voor module 1 (basis ict-vaardigheden) zijn ontwikkeld door de werkgroep digitale geletterdheid, zodat deze bij de start van het schooljaar beschikbaar zijn. De werkgroep startte vervolgens met de ontwikkeling van module 2 (mediawijsheid, internet en AI) en module 3 (programmeren). Zo bouwen we stap voor stap aan een samenhangend en praktisch programma dat ook echt werkt in de klas.
Vooruitblik
In het volgende deel van deze blogreeks vertel ik hoe we de uitwerking van digitale geletterdheid concreet vormgeven: hoe we lessen ontwikkelen, docenten ondersteunen en de verbinding zoeken met andere vakken. Het doel blijft hetzelfde als bij de start: digitale geletterdheid niet als los vak, maar als onderdeel van het DNA van ons onderwijs.
Heb je zelf al stappen gezet op jouw school? Of sta je nog aan het begin? We zijn benieuwd naar jouw ervaringen. Sparren? Graag! Neem gerust contact op.
Rob van Gameren <r.vangameren@roercollege.nl>