Publicaties

Verkenning om meer duidelijkheid te krijgen rond een aantal vragen: wat is BI? Hoe vormt BI zich? Welke rol kan lichamelijke opvoeding (LO) en bewegingsonderwijs hierbij spelen?
De opbrengsten geven handvatten aan de ontwikkelteams die aan de slag gaan met nieuwe kerndoelen en examenprogramma’s om BI een plek te geven in het curriculum van LO.

In deze publicatie richten we ons op de rol en het handelen van de leerkracht en leerlingen tijdens de eerste fase van formatief evalueren. We bieden leerkrachten, directeuren, opleiders en onderwijsadviseurs concrete handvatten om formatief evalueren effectief vanuit een leerdoelgerichte benadering in te bedden in de lespraktijk. Dit doen we door het beschrijven van onderzoek gekoppeld aan voorbeelden en concrete lesuitwerkingen.

Monitoronderzoek om signalen uit het land op te halen over de uitvoering van het vernieuwde examenprogramma bedrijfseconomie. Het onderzoek focust op belangrijke thema's van de vernieuwing en kijkt naar de uitvoering en uitvoerbaarheid daarvan in de praktijk en hoe leerlingen dat ervaren.

Reeks toetsvragen voor kerndomein B: Grondslagen van het
vernieuwde examenprogramma. Hiermee kun je als informaticadocent op een objectieve manier toetsen. Zo kun je meten of je leerlingen het basisniveau hebben bereikt.

SLO onderzoekt in een meerjarig pilotproject hoe het conceptexamenprogramma technologie en toepassing wordt ingevoerd en geïmplementeerd. Hoe ziet het programma er in de lespraktijk uit en is het haalbaar, uitvoerbaar en toetsbaar volgens docenten en leerlingen? In dit rapport zijn de resultaten van de derde tussenmeting in leerjaar 4 vmbo-gl/tl te lezen.

In augustus 2017 is een nieuw examenprogramma maatschappijwetenschappen voor havo en vwo landelijk ingevoerd. Karakteristiek voor het nieuwe programma is de concept-contextbenadering. Daarmee verdween de traditionele, thematische aanpak van het oude programma. Het nieuwe examenprogramma bevat compleet vernieuwde domeinen en een nieuwe begrippenstructuur in de vorm van vier hoofdconcepten en 23 kernconcepten. Om een beeld te krijgen over de manier waarop het programma in de praktijk ingevuld en gewaardeerd wordt, zijn docenten drie en leerlingen twee keer gevraagd hun ervaringen met het programma te delen. De eerste ervaringen van docenten en leerlingen met het nieuwe programma zijn in het algemeen gematigd positief. De uitgebreide resultaten van het onderzoek zijn te lezen in dit rapport.

Een paar jaar na de invoering van de nieuwe examenprogramma's voor de bètavakken blijken behoorlijk wat ambities van de vernieuwingsprojecten vervuld te zijn. Maar met één ambitie is het niet zo goed gelukt: veel docenten biologie, natuur- en scheikunde vinden de examenprogramma's nog steeds te vol. SLO wilde preciezer weten waar de overladenheid in zit en hoe die te voorkomen of te bestrijden is. Daarvoor heeft SLO voor deze drie bètavakken onderzoek gedaan met per vak twee deelstudies: een analyse van enkele veelgebruikte methodes en een gesprek met een lerarenpanel. In dit verslag zijn de uitkomsten van het onderzoek te lezen.

Verhalend ontwerpen doet een groot beroep op de betrokkenheid van kinderen. Als leerkracht benut je de natuurlijke nieuwsgierigheid van ieder kind om samen met hen een verhaal te vertellen. Jij maakt het begin en de rode draad en nodigt de kinderen uit om daar hun eigen ideeën aan toe te voegen om het verhaal af te maken. Zo stimuleer je eigenaarschap bij kinderen over hun eigen leer- en ontwikkelproces. Dit uitgewerkte voorbeeld laat zien hoe de principes van formatief evalueren verweven kunnen worden in de onderbouw van het primair onderwijs. Na een korte toelichting op verhalend ontwerpen en formatief evalueren wordt een stappenplan gepresenteerd dat de onderwijsinhouden en de pedagogische en onderwijskundige ideeën over goed onderwijs met een formatieve insteek bijeenbrengt.

SLO onderzoekt in een meerjarige pilot op 24 scholen hoe het conceptexamenprogramma technologie en toepassing wordt ingevoerd en geïmplementeerd. Hoe ziet het programma er in de lespraktijk uit en is het haalbaar, uitvoerbaar en toetsbaar volgens docenten en leerlingen? In dit rapport zijn de resultaten van de tweede tussenmeting in leerjaar 3 vmbo-gl/tl te lezen.

Hoe zorg je er als leraar voor dat leerlingen weten waar zij naartoe werken, dat ze weten wat ze al kunnen en wat ze nodig hebben om het leerdoel te behalen? Wanneer en hoe geef je als leraar zinvolle feedback? Hoe bepaal je vervolgstappen? En ook: hoe betrek je de leerlingen bij hun leren en geef je hen verantwoordelijkheid voor hun eigen leren? Formatief evalueren biedt leraar en leerlingen inzicht in het leerproces. Dit document gaat in op wat formatief evalueren precies inhoudt en hoe de leraar het kan inpassen in de onderwijspraktijk.