Aanvullend advies implementatie kerndoelen voor het GO: ruimte voor maatwerk
Ook in het gespecialiseerd onderwijs (GO) - te weten het sbo, so, vso en pro - kunnen de nieuwe kerndoelen als hefboom werken voor beter onderwijs, mits er oog is voor de specifieke context en diversiteit van deze scholen. Dat is de kern van het Aanvullend implementatieadvies gespecialiseerd onderwijs dat SLO onlangs aan OCW heeft aangeboden.
Dit aanvullende advies sluit aan op het Advies implementatie kerndoelen uit 2024. Waar dat rapport zich richtte op het gehele funderend onderwijs, gaat dit nieuwe advies in op wat het gespecialiseerd onderwijs extra nodig heeft om de (functionele) kerndoelen zorgvuldig en gelijktijdig met het reguliere onderwijs te kunnen invoeren.
Waardering en inclusie
Voor dit aanvullende advies is dezelfde werkwijze gehanteerd als in 2024: er is opnieuw met stakeholders gesproken. De sector GO heeft grote waardering voor de geactualiseerde kerndoelen en ziet deze als hefboom voor de kwaliteit van het onderwijs. Belangrijk daarbij is dat de kerndoelen inclusie niet belemmeren. Het GO herkent en ondersteunt het eerdere implementatieadvies en benadrukt dat een volledige uitvoering daarvan de sector in staat stelt om de kerndoelen in hetzelfde tempo en met dezelfde intensiteit als het reguliere onderwijs te implementeren. Wel vraagt de sector om steeds integraal én met oog voor specifieke aanvullende behoeften te worden meegenomen in de verdere ontwikkeling en invoering.
Aandachtspunten
Op een aantal punten heeft het GO iets extra’s nodig ten opzichte van het reguliere onderwijs. In dit aanvullende advies aan OCW gaat het uitgebreid over die extra aandachtspunten. Zet vooral in op de relatief sterke curriculumvaardigheden in het GO en betrek leraren bij de ontwikkeling van leerlijnen, leermaterialen en toetsing. Bespreek met de sector hoe daar het beste invulling aan kan worden gegeven.
Pak nadrukkelijk de regie op de leermiddelenmarkt. Stuur erop dat methodes voor het onderwijs inclusief worden ontwikkeld, dus geschikt voor het reguliere onderwijs en voor het gespecialiseerd onderwijs. Stel daarbij eisen aan de toegankelijkheid van leermaterialen en zorg er nadrukkelijk voor dat er juist geen specifieke methodes voor het GO gaan ontstaan. Zet vooral in op kwalitatief open leermateriaal, zodat leraren zelf tot de juiste combinaties van leermaterialen kunnen komen.
De balans tussen de verdere uitbouw van curriculumbewustzijn en het verbeteren van leermaterialen vraagt om sterke onderwijskundige sturing en facilitering van ontwikkeltijd in de scholen. Neem als uitgangspunt hetzelfde tijdpad als voor het reguliere onderwijs, maar geef het GO wel de ruimte om daar beredeneerd van af te wijken in gevallen waar dat echt beter is voor het onderwijs aan specifieke groepen leerlingen.
Nederlandse gebarentaal
Het advies besteedt ten slotte ook uitgebreid aandacht aan de kerndoelen Nederlandse Gebarentaal. Bied leerlingen de mogelijkheid om toegang te krijgen tot deze taal, ongeacht de plek die ze innemen in het onderwijs. Het moet niet uitmaken op welke school je zit. Zorg ervoor dat er aanbod ontwikkeld wordt voor alle scholen in cluster 2 en doe dat op zo’n manier dat leerlingen in het regulier onderwijs meeprofiteren. Geef ruimte aan de scholen: leg niet op hoe scholen aandacht aan NGT moeten besteden in het onderwijs.
Samen verder
Met dit aanvullend advies wordt duidelijk hoe ook het gespecialiseerd onderwijs volwaardig mee kan doen met de implementatie van het geactualiseerde curriculum. Daarmee zetten we een belangrijke stap richting inclusiever onderwijs, waarin álle leerlingen dezelfde kansen krijgen om zich breed te ontwikkelen.
Lees het volledige adviesrapport implementatie kerndoelen gespecialiseerd onderwijs.