In het vmbo doet zich een nieuwe ontwikkeling voor: praktijkgerichte programma’s in de gl en tl. Op dit moment nemen ruim 150 scholen deel aan de Pilot praktijkgericht programma. In deze pilot worden 13 verschillende examenprogramma’s ontwikkeld, in de praktijk getoetst en gemonitord. De pilot is bedoeld om in de praktijk te onderzoeken wat werkt en wat niet, hoe de praktijkgericht programma’s het beste ingericht kunnen worden en wat scholen, docenten en leerlingen nodig hebben.
Wat is het doel van dit programma?
Een praktijkgericht programma is een vak waarin leerlingen in de bovenbouw praktische kennis en ervaring opdoen in verschillende werkvelden. Door deze oriëntatie worden zij beter voorbereid op de overstap naar het vervolgonderwijs en maken zij hiervoor bewustere keuzes.
Het programma bestaat uit het uitvoeren van levensechte en realistische opdrachten van externe opdrachtgevers (bedrijven, instellingen en vervolgonderwijs). Hierdoor ervaren leerlingen hoe het eraan toe gaat in de praktijk en ontwikkelen zij vaardigheden als samenwerken, verantwoordelijkheid nemen, ontwerpen en onderzoeken. Ze kunnen zich oriënteren op verschillende opleidingen en beroepen. Daarom staan LOB en programmaspecifieke kennis en vaardigheden centraal in deze opdrachten.
De praktijkgerichte programma’s die op dit moment worden ontwikkeld zijn onder te verdelen in licentiegebonden en licentievrije programma's:
Licentievrije programma's:
- Economie en ondernemen
- Informatietechnologie
- Technologie en toepassing
- Zorg en welzijn
- Dienstverlening en producten
- Techniek en innovatief vakmanschap
Licentiegebonden programma's:
- Maritiem en techniek
- Bouwen, wonen en interieur
- Produceren, installeren en energie
- Horeca, bakkerij en recreatie
- Mobiliteit en transport
- Groen
- Media, vormgeving en ICT
Gedurende de pilot kan het aantal en de inhoud van de programma’s wijzigen.
Ontwikkeling en implementatie van de praktijkgerichte programma’s
SLO ontwikkelt examenprogramma’s voor de praktijkgerichte programma’s en denkt met het onderwijsveld na over de implementatie in het onderwijs. We brengen verschillende perspectieven bij elkaar en benutten de expertise van anderen. Zo werken we onder andere samen met docentontwikkelgroepen van het vmbo, havo en mbo. Ook bespreken we verschillende vraagstukken rondom de praktijkgerichte programma's met partijen als Platform-TL, Havoplatform, VO-raad, MBO-raad, SPV, VNO-NCW/MKB Nederland en het LAKS.
Leerlingen en de praktijkgerichte programma’s
Leerlingen zijn enthousiast over praktijkgerichte programma’s. In opdracht van OCW voerde YoungWorks een kwalitatief onderzoek uit onder jongeren in het vmbo-gtl, havo en mbo. Vrijwel alle ondervraagde jongeren reageren positief op het idee van een praktijkgericht programma. Het speelt in op een sterke behoefte aan praktische vaardigheden zoals zelfstandig werken, plannen, samenwerken en presenteren. Deze ervaring ondersteunt leerlingen bij het maken van een bewustere keuze voor het vervolgonderwijs.
De onderstaande video laat zien wat het praktijkgericht programma in het vmbo betekent voor leerlingen.
Praktijkgerichte programma’s erkend examenvak vanaf schooljaar 2024-2025
De praktijkgerichte programma’s vmbo, die momenteel in een pilot worden doorontwikkeld en uitgeprobeerd, krijgen definitief een vervolg. Vanaf schooljaar 2024-2025 mogen scholen het praktijkgericht programma aanbieden als erkend examenvak in het vrije deel van de gemengde en de theoretische leerweg. Dit gaf minister Wiersma in de Tweede Kamer aan tijdens het tweeminutendebat van 13 december 2022 over de praktijkgerichte programma’s.
Lees hier het nieuwsbericht van OCW
Het praktijkgericht programma zou worden ontwikkeld als onderdeel van de nieuwe leerweg. Op 16 november 2022 heeft de minister in een schriftelijk antwoord aan D66 aangegeven, dat de nieuwe leerweg vmbo (samenvoeging tl en gl) er voorlopig niet komt. De minister stelt eerst nader te willen bekijken of deze stelselwijziging echt een oplossing biedt voor de uitdagingen in het vmbo. De minister benadrukt dat de ontwikkeling van de praktijkgericht programma's losstaat van een nieuwe leerweg.
Lees hier het nieuwsbericht en de veelgestelde vragen op nieuweleerweg.nl
De minister is enthousiast over de praktijkgerichte programma’s.
