C3: Zelforganisatie van ecosystemen

Mogelijke contexten

Duurzaamheid 
Een onderzoeksmedewerker van een ecologisch adviesbureau beoordeelt de plannen voor een nieuwbouwwijk in het kader van Plan-MER met het doel een afweging mogelijk te maken tussen diverse vormen van inpassing van plannen in het milieu.

Wereldbeeld ​
Een politiek actieve bosbeheerder schrijft voor zijn partij een verkiezingsparagraaf over het belang van de natuur voor het welbevinden van de burger met het doel om de partijleden en later de kiezers in te laten stemmen met de paragraaf.

​​​Mogelijke uitwerking van de eindterm​

De kandidaat kan in een context bijvoorbeeld:

• opeenvolgende veranderingen in een ecosysteem beschrijven en beschrijven hoe daarbij overgangen tot stand komen;
• verschillen tussen ecosystemen benoemen op basis van verschillen in populaties (biotische) en abiotische factoren;
• de dynamiek en evenwicht in een ecosysteem beschrijven;
• herkennen dat een ecosysteem in verschillende evenwichtssituaties kan verkeren;
• beargumenteren met welke maatregelen de mens de zelforganisatie van ecosystemen beïnvloedt.

​​​Mogelijke deelconcepten

Primaire en secundaire successie, pioniersoort, climaxecosysteem, biodiversiteit, competitie, draagkracht, exoot, biologisch evenwicht, duurzaamheid.

Relatie met andere subdomeinen

Centraal Examen

• B3 Stofwisseling van het organisme
• B8 Regulatie van het ecosysteem

Schoolexamen

• F3 Biodiversiteit

Suggesties voor lesmateriaal en​​ achtergrondinformatie

• Maakbare natuur: het doel van deze lessenserie is leerlingen, in min of meer realistische contexten met betrekking tot natuurbeheer, kennis te laten opdoen over en inzicht te geven in het belang en de toepassing van ecologische concepten.
• Ecologie: op de Beagle varen ecologen mee. Centraal staat het belang van ecologisch onderzoek voor maatschappelijke vraagstukken.
• Meten is weten: leerlingen voeren onder andere verschillende onderzoeken uit (beschrijvend en verklarend) om te komen tot een ontwerp van een tuin. De vwo-versie staat op de eerste dvd van de CVBO (2009), de havo-versie op de tweede (2010).